Χρηματοδοτική στήριξη που υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε βάθος τετραετίας για τις διάφορες δράσεις του υπουργείου Ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού του Λιμενικού και του μεταφορικού ισοδυνάμου, κινητοποιεί ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης. «Σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε τα κονδύλια αυτά στο σύνολό τους και με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, τόσο για τη στήριξη της νησιωτικότητας όσο και του Λιμενικού και των πεδίων δράσης του υπουργείου εν γένει», σημειώνει μιλώντας στην «Κ». Παράλληλα ξεκαθαρίζει πως θα επισπεύσει τις επενδύσεις σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη και θα προχωρήσει μαζί με το ΤΑΙΠΕΔ στην αποκρατικοποίηση των άλλων δέκα περιφερειακών λιμένων. Δεσμεύεται για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του εθνικού νηολογίου και την απελευθέρωση της αγοράς του θαλάσσιου τουρισμού, ώστε να σταματήσει η «αιμορραγία» ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής προς ανταγωνιστικές χώρες.
– Πώς θα επιταχύνετε τις επενδύσεις στα λιμάνια και με τι μοντέλο θα κάνετε τις επόμενες αποκρατικοποιήσεις;
– Η κυβέρνησή μας πιστεύει ακράδαντα ότι τα λιμάνια μπορούν και πρέπει να εξελιχθούν σε ατμομηχανές ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε επιταχύνει τις διαδικασίες υλοποίησης των επενδυτικών προγραμμάτων στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, που παρέμεναν σε εκκρεμότητα αδικαιολόγητα. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή με τις διοικήσεις των δύο λιμανιών και σύντομα, εκτιμώ, θα έχουμε ολοκληρώσει τις παρεμβάσεις που απαιτούνται. Οσον αφορά τώρα τα άλλα δέκα λιμάνια ανώνυμες εταιρείες, έχω ήδη ξεκαθαρίσει στη Βουλή, ότι το μοντέλο των υπο-παραχωρήσεων δεν διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον. Διότι δεν ορίζει με σαφή τρόπο υποχρεωτικές επενδύσεις και, δεύτερον, δεν προσδιορίζει τι χρήματα μπορεί να προσδοκά το Δημόσιο. Επιδιώκουμε λοιπόν επενδύσεις που θα διασφαλίζουν τόσο τα δημόσια έσοδα όσο και τις θέσεις εργασίας. Για τον σκοπό αυτό έχουμε ξεκινήσει σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ μελέτες βιωσιμότητας για το κάθε λιμάνι ξεχωριστά. Τα συμπεράσματα θα μας οδηγήσουν στην επιλογή της καλύτερης δυνατής λύσης για την αξιοποίησή τους, η οποία μπορεί να είναι και η πλήρης ιδιωτικοποίηση.
– Πώς θα διασφαλίσετε την επάρκεια εξοπλισμού του Λιμενικού και της Ακτοφυλακής; Είστε ικανοποιημένος με τη διαχείριση του μεταναστευτικού στον βαθμό που σας αναλογεί; Επαρκούν τα μέσα;
– Το μεταναστευτικό θέμα συνδέεται άμεσα και καθοριστικά με το Λιμενικό Σώμα και την Ελληνική Ακτοφυλακή. Ξεκαθάρισα από τη Βουλή πως το Λιμενικό δεν ανήκει στο υπουργείο. Είναι το ίδιο το υπουργείο. Απέναντι στο Λιμενικό έχουμε λοιπόν μια υποχρέωση: Να του παρέχουμε όλα τα μέσα που χρειάζεται ώστε να φέρει εις πέρας την αποστολή του με αποτελεσματικότητα. Την προσφορά του εξάλλου αναγνώρισε δημοσίως προ ολίγων ημερών και ο πρωθυπουργός. Μέχρι τώρα το Λιμενικό ήταν παρατημένο στην τύχη του και προσέχω πολύ τις λέξεις που χρησιμοποιώ. Σημαντικά προγράμματα που θα μπορούσαν να συμβάλουν καθοριστικά στην αναβάθμιση των μέσων του κόντεψαν να χαθούν και τώρα καταβάλλουμε εμείς πολύ μεγάλη προσπάθεια να μη χάσουμε τα διαθέσιμα κονδύλια. Συνολικά, ο επενδυτικός προγραμματισμός των υπηρεσιών του υπουργείου και του αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής περιλαμβάνει έργα και προμήθειες εξοπλισμού και πλωτών και άλλων μέσων που αγγίζουν τα 600 εκατομμύρια ευρώ από πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας. Η εικόνα απορρόφησης που βρήκαμε ήταν ιδιαίτερα χαμηλή και απογοητευτική. Ηδη κάνουμε αγώνα δρόμου για να επισπεύσουμε τις διαδικασίες με έναν και μοναδικό σκοπό: να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ. Στόχος είναι από τα 30 εκατ. ευρώ της απορρόφησης που παραλάβαμε, να φτάσουμε έως το 2023 στην απορρόφηση του συνόλου των 570 εκατ. ευρώ από κοινοτικούς πόρους.
– Διαθέτετε επιπλέον πόρους για να ενισχύσετε και τα νησιά και τους νησιώτες;
– Εως τώρα οι όποιες παρεμβάσεις σε αυτό το μέτωπο ήταν μάλλον αποσπασματικές. Εμείς θα ακολουθήσουμε ανάστροφη πορεία. Εχουμε ήδη έτοιμη μια συνολική νέα προσέγγιση και συγκεκριμένα προχωράμε άμεσα τον σχεδιασμό ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος για την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο, με πόρους του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και του ΕΣΠΑ, αντιμετωπίζοντας ολιστικά τα ζητήματα λιμενικών υποδομών, νησιωτικής επιχειρηματικότητας και διαφόρων εστιασμένων πρωτοβουλιών. Ταυτόχρονα αναλαμβάνουμε τον συντονισμό της κατάρτισης εθνικής στρατηγικής για τη γαλάζια ανάπτυξη και θα διεκδικήσουμε τη συμμετοχή μας στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νησιωτικής ατζέντας, σε τομείς όπως η αλιεία, η ενέργεια, οι συνδυασμένες μεταφορές και ο ανταγωνισμός. Επίσης, θα διατηρήσουμε αλλά και θα επεκτείνουμε την εφαρμογή της ρήτρας νησιωτικότητας σε υπό ψήφιση νομοσχέδια που αναφέρονται σε τομείς που συνδέονται με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα ειδικά χαρακτηριστικά των νησιών, ενώ θα αξιολογήσουμε το μεταφορικό ισοδύναμο με παράλληλη υιοθέτηση κινήτρων ή ενισχύσεων για βελτίωση της νησιωτικής ανταγωνιστικότητας. Το αντιστάθμισμα λόγω νησιωτικότητας, θα πρέπει να βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και όχι να δημιουργεί επιδοματικά εξαρτώμενες οικονομίες. Παράλληλα επεξεργαζόμαστε ειδικό τομεακό πρόγραμμα για την υλοποίηση της νησιωτικής πολιτικής μας με πόρους του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα τριετίας.
– Επομένως μιλάτε για ένα δυνητικό χρηματοδοτικό οπλοστάσιο άνω του ενός δισεκατομμυρίου σε ορίζοντα τετραετίας. Σωστά;
– Σωστά. Συνολικά, από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας αλλά και άλλες πηγές, υπάρχει χρηματοδοτική στήριξη για τις διάφορες δράσεις, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλιστικού του Λιμενικού και του μεταφορικού ισοδύναμου, που υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε τα κονδύλια αυτά στο σύνολό τους και με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, τόσο για τη στήριξη της νησιωτικότητας όσο και του Λιμενικού και των πεδίων δράσης του υπουργείου εν γένει.
– Η ακτοπλοΐα χρειάζεται στήριξη. Πώς σχεδιάζετε να χειριστείτε τον κλάδο;
– Θα υπάρξει συνολική αναμόρφωση του συστήματος των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, ενώ θα αναθεωρηθεί και το νομοθετικό πλαίσιο ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα ελλιπούς εξυπηρέτησης, ανεπίκαιρων εγκρίσεων δρομολογήσεων, επικάλυψης δρομολογίων κ.ο.κ. Εν ολίγοις θα θεσπιστούν κοινοί κανόνες για όλους. Επίσης θα εξορθολογιστεί το σύστημα των άγονων γραμμών, με έμπρακτη στήριξη των τοπικών νησιωτικών κοινωνιών. Μας απασχολεί το ζήτημα του γερασμένου στόλου και εξετάζουμε διάφορες λύσεις για το θέμα αυτό. Θα αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τον εκσυγχρονισμό του στόλου και την ομαλή προσαρμογή στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Παράλληλα θα συζητήσουμε με τους συναρμόδιους συναδέλφους την προοπτική μέτρων τόνωσης της ανταγωνιστικότητας του κλάδου.
– Ποιο είναι το σχέδιό σας για την ποντοπόρο ναυτιλία;
– Ηδη προωθούμε παρεμβάσεις για τον εκσυγχρονισμό του εθνικού νηολογίου και της ναυτικής εκπαίδευσης, για τη δημιουργία ενιαίας ναυτιλιακής θυρίδας και ηλεκτρονικού ναυτολογίου. Ειδικά για τη ναυτική εκπαίδευση προχωράμε με εισαγωγή ενός νόμου-πλαισίου για την οργάνωση και τη λειτουργία της, με στήριξη των υλικοτεχνικών υποδομών των ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, αύξηση του αριθμού των εισακτέων, ουσιαστική λειτουργία του γραφείου Σταδιοδρομίας και, γενικότερα, έμπρακτη στήριξη της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης. Παράλληλα θα αναδείξουμε όμως και την ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση, αλλά με κανόνες και σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο.
Ανοιχτές θάλασσες για όλους
Υπάρχουν παθογένειες αλλά και υστερήσεις στον θαλάσσιο τουρισμό. Πώς θα κινηθείτε;
Η πολιτική μας είναι μία: ανοιχτές θάλασσες για όλους, με κανόνες και σεβασμό στο εθνικό και κοινοτικό δίκαιο. Σεβασμός στην αρχή της αναλογικότητας και της αμοιβαιότητας με τις υπόλοιπες χώρες. Ο θαλάσσιος τουρισμός στη χώρα αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα όπως τις ελλιπείς υποδομές των λιμανιών και των μαρινών, την υψηλή φορολογία, τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Η φορολογική πολιτική δεν ενισχύει το επαγγελματικό σκάφος ως οικονομική μονάδα, αλλά αντίθετα υποσκάπτει τον αναπτυξιακό του ρόλο. Τον Ιούλιο του 2015 επιβλήθηκε ΦΠΑ 24% στο ναυλοσύμφωνο των επαγγελματικών σκαφών αναψυχής, όταν την ίδια στιγμή οι κύριοι ανταγωνιστές μας όπως η Τουρκία, δεν επέβαλε φόρο, ενώ χώρες όπως η Ιταλία και η Κροατία επιβάλλουν φόρους μόλις 6,5% και 6% αντιστοίχως. Από το 2009 έως το 2015 εγκατέλειψαν τις μαρίνες μας περίπου 40.000 σκάφη και αγκυροβόλησαν στην Τουρκία και στην Κροατία. Συνεπώς, σε αυτό τον τομέα έχουμε πολλά να κάνουμε και γι’ αυτό προχωράμε άμεσα στην αναδιάρθρωση του Μητρώου Πλοίων, έτσι ώστε να καταστεί ένα χρήσιμο εργαλείο της εθνικής πολιτικής για τον θαλάσσιο τουρισμό και όχι απλώς ένα εργαλείο υπερφορολόγησης.
