Τα πάντα για τις οπλοβομβίδες. Σύγκριση και διεθνής χρήση. Μέρος 2ο.

Αυτό το άρθρο αποτελεί τη συνέχεια του πρώτου μέρους, όπου παρουσιάστηκε το ιστορικό της οπλοβομβίδας, και αναλύθηκε η χρήση του από τον ΕΣ. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των οπλοβομβίδων έναντι των ανταγωνιστικών του όπλων, θα εξετάσουμε τη διεθνή τους χρήση σήμερα, και θα παρουσιάσουμε κάποιες ειδικές τακτικές καταστάσεις που η οπλοβομβίδα μπορεί να φανεί χρήσιμη.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ - ΒΟΜΒΙΔΑΣ 40χιλ.

Ένα όπλο που έρχεται σε άμεση σύγκριση με την οπλοβομβίδα, είναι το βομβιδοβόλο. Τα βομβιδοβόλα μιας Ομάδας Μάχης όμως χωρίζονται σε 2 κατηγορίες, τα αυτόνομα βομβιδοβόλα και τα βομβιδοβόλα που φέρονται επί του όπλου. 

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ ΕΝΑΝΤΙ ΒΟΜΒΙΔΟΒΟΛΟΥ.

Το πρώτο και κύριο πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι ότι έχει ισχυρότερη γόμωση. Για παράδειγμα, η Eλληνική οπλοβομβίδα Κ/Π ARGES EM01 έχει διπλάσια δραστική ζώνη (κύκλος διαμέτρου 20μ) έναντι της εκρηκτικής βομβίδας Μ381 (κύκλος διαμέτρου 10μ.). Συνεπώς μια οπλοβομβίδα Κ/Π ισοδυναμεί με 2 εκρηκτικές βομβίδες 40 χιλιοστών.

Ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι ότι μπορεί να βληθεί από όλα τα μέλη της Ομάδας ταυτόχρονα, κι όχι από τον έναν (ή δύο) βομβιστές με βομβιδοβόλο 40 χιλ. Αυτό σημαίνει πως αν ο Ομαδάρχης αποφασίσει την αύξηση της ισχύος πυρός για μια χρονική στιγμή 10 δλ., αυτό μπορεί να το πράξει μόνο με τις οπλοβομβίδες, που θα μπορούν να τις βάλλουν όλα τα μέλη της Ομάδας.

Επίσης, η οπλοβομβίδα δεν απαιτεί την ύπαρξη επιπλέον εξειδικευμένου όπλου. Κατ' αυτόν τον τρόπο μειώνεται το βάρος της Ομάδας όσον αφορά τον οπλισμό, και η Ομάδα είναι ανεξάρτητη από τυχόν εμπλοκή ή καταστροφή του ενός ή των 2 βομβιδοβόλων της. Διότι αν το ένα από τα δύο βομβιδοβόλα πάθει εμπλοκή, αυτόματα η Ομάδα χάνει το 50% των πυρών υποστηρίξεως που διαθέτει. Με τις οπλοβομβίδες δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο.

Ένα σημαντικότατο πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας επίσης είναι, πως υπάρχουν οπλοβομβίδες HEAT (αντιαρματικές), κάτι που δεν ισχύει για τις βομβίδες 40 χιλ. Μια ομάδα με οπλοβομβίδες δηλαδή, έχει και Α-Τ δυνατότητα (έστω περιορισμένη), ενώ με βομβιδοβόλο δεν έχει καθόλου.

Επίσης, η μεγαλύτερη καταστροφικόταητα της οπλοβομβίδας, σημαίνει και ευκολότερη (πιο χονδρική) σκόπευση. Αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα όταν χρησιμοποιείται από προσωπικό με ελλιπή εκπαίδευση.

Τέλος, αυτό το πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας ισχύει μόνο έναντι των βομβιδοβόλων που φέρονται επί των όπλων (π.χ. Μ203). Κι αυτό είναι, πως η οπλοβομβίδα δεν χρειάζεται να είναι συνέχεια επί του όπλου, παρά μόνο όταν απαιτηθεί η χρήση της. Από την άλλη, το βομβιδοβόλο Μ203 απαιτείται να είναι συνεχώς αναρτημένο στο όπλο, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι επιδόσεις του μαχητή όταν χρησιμοποιεί το τυφέκιο του, και ειδικά μετά από πολλές ώρες μάχης.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ ΕΝΑΝΤΙ ΒΟΜΒΙΔΟΒΟΛΟΥ

Το πρώτο μειονέκτημα της οπλοβομβίδας, και το πιο μεγάλο, είναι πως έχει ισχυρή ανάκρουση, πολύ πιο ισχυρή από το βομβιδοβόλο. Αυτό σημαίνει πως τυχόν βιαστικός κι επιπόλαιος χειρισμός της, πιθανότατα θα καταλήξει σε ατύχημα. Επίσης, οι πολλές εκτοξεύσεις οπλοβομβίδων, κουράζουν τον μαχητή, κι εντέλει μειώνουν τις επιδόσεις του.

Το πρώτο μειονέκτημα της οπλοβομβίδας, και το πιο μεγάλο, είναι πως έχει ισχυρή ανάκρουση.

Η οπλοβομβίδα επίσης είναι αρκετά πιο βαριά από τη βομβίδα 40 χιλ. Συνεπώς το πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας όσον αφορά την μη απαίτηση ξεχωριστού όπλου, εξανεμίζεται από το γεγονός πως τα πυρομαχικά είναι σημαντικά πιο βαριά.

Ένα άλλο, "Ελληνικό" όμως, μειονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι το βεληνεκές. Οι οπλοβομβίδες ARGES EM01 έχουν βεληνεκές 230μ. , το οποίο είναι σημαντικά μικρότερο από τα 350μ. που επιτυγχάνει η εκρηκτική βομβίδα 40χιλ. Μ406. Το μειονέκτημα το χαρακτηρίζουμε Ελληνικό, διότι υπάρχουν οπλοβομβίδες με 350 (ή και 500μ.) βεληνεκές, αλλά δεν είναι ενταγμένες στον ΕΣ.

Τέλος,  η οπλοβομβίδα απαιτεί λεπτό και προσεκτικό χειρισμό, διότι βάλλεται μόνο με το ειδικό φυσίγγιο που την συνοδεύει. Είναι ένα σημαντικό μειονέκτημα, διότι τυχόν λάθος του χειριστή, κατά πάσα πιθανότητα θα τον σκοτώσει. Κι αυτό με τη σειρά του είναι ένα Ελληνικό μειονέκτημα, διότι οι σύγχρονες οπλοβομβίδες μπορούν να εκτοξευθούν και με κοινό φυσίγγιο.

 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ - ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΟΥ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ

Ένα όπλο που αντικατέστησε τις οπλοβομβίδες, είναι τα Α-Τ μιας χρήσης, ή τα Α-Τ μικρού βεληνεκούς. Στον Ελληνικό Στρατό πρόκειται για τα Μ72Α2 LAW και τα RPG-18.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ ΕΝΑΝΤΙ Α-Τ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ.

Το πρώτο και κύριο πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι το σημαντικά μικρότερο βάρος και ο μικρότερος όγκος. Αυτό σημαίνει ότι ένας μαχητής μπορεί να κουβαλήσει πολύ μεγαλύτερο αριθμό οπλοβομβίδων, εν συγκρίσει με τα Α-Τ μιας χρήσεως.

Επιπλέον, οι οπλοβομβίδες έχουν παρόμοια διατρητικότητα με τα Α-Τ μιας χρήσης, αλλά μόνο όταν βάλλονται με μικρή κλίση (<20 μοιρών).

Ένα άλλο πλεονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι ότι δεν περιορίζεται από κώνο αερίων όπως τα Α-Τ. Είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οπουδήποτε, όπως κατοικημένοι τόποι, δασώδες περιβάλλον, μπροστά από φίλιο προσωπικό, κοκ....
Τα Α-Τ απαιτούν αρκετό χώρο και συγκεκριμένες συνθήκες για να χρησιμοποιηθούν.

Τέλος, οι οπλοβομβίδες λόγω της μεγάλης ποικιλίας τους, μπορούν  να εμπλέξουν σχεδόν όλους τους στόχους, εν αντιθέσει με τα Α-Τ μιας χρήσης, που εμπλέκουν μόνο σκληρούς στόχους.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ ΕΝΑΝΤΙ Α-Τ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ.

Τα Α-Τ λόγω της ευθυτενούς τροχιάς τους, έχουν μεγαλύτερη διατρητικότητα σε αποστάσεις άνω των 100 μέτρων. Κι αυτό διότι η οπλοβομβίδα αν και βάλλεται σε μεγαλύτερες αποστάσεις από τα 100μ, βάλλεται με μεγάλη κλίση, με αποτέλεσμα η διατρητικότητα να μειώνεται αισθητά. Για παράδειγμα, η Α-Τ οπλοβομβίδα Μ31, όταν βάλλεται με κλίση 45 μοίρες, έχει 220 μέτρα βεληνεκές, αλλά μόνο 100mm RHA διατρητικότητα, το οποίο σημαίνει 65% μείωση σε σχέση με τα 250mm RHA όταν βάλλεται με κλίση <30 μοιρών. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και την αυξημένη θωράκιση λόγω της μεγάλης γωνίας προσβολής, , τότε το πιθανότερο είναι πως η οπλοβομβίδα Μ31 δεν διαπερνά ούτε ΤΟΜΠ. 

Τα Α-Τ έχουν κατά γενική ομολογία μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας λόγω της απλούστερης κι ευκολότερης σκόπευσης. Η ευκολότερη σκόπευση επίσης, επιτρέπει στα Α-Τ μίας χρήσης όπως τα Μ72A2 LAW να εμπλέκουν και κινούμενους στόχους, κάτι που είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί με μια Α-Τ οπλοβομβίδα. 

Τα Α-Τ μιας χρήσης, είναι οπλικό σύστημα που ανανεώνεται συνεχώς με νέα όπλα, και νέες επιλογές. Για παράδειγμα, υπάρχουν Α-Τ μιας χρήσης με διπλή HEAT κεφαλή που μπορούν να διαπερνούν και οχήματα (άρματα) με ενεργητική θωράκιση. Συνεπώς από άποψη εξέλιξης και τεχνολογίας, τα Α-Τ νικούν κατά κράτος.

Τέλος, ένα σημαντικό μειονέκτημα της οπλοβομβίδας είναι η μεγάλη ανάκρουση που έχει, κάτι που δεν ισχύει επ'ουδενί για τα Α-Τ τόσο αυτά που είναι μίας χρήσης, όσο και για τα υπόλοιπα.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ - ΧΕΙΡΟΒΟΜΒΙΔΑΣ

Τα πλεονεκτήματα της οπλοβομβίδας έναντι της χειροβομβίδας είναι το μεγαλύτερο βεληνεκές, και η ύπαρξη Α-Τ οπλοβομβίδων, κάτι που δεν υπάρχει στις χειροβομβίδες.

Από την άλλη, οι χειροβομβίδες υπερτερούν έναντι των οπλοβομβίδων στον τομέα του βάρους, στην έλλειψη ανάκρουσης και στην ευκολία χρήσης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΣΤΡΑΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΜΜΟΝΗ ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΕΣ

Οπλοβομβίδες χρησιμοποιούν σχεδόν όλοι οι μη Νατοϊκοί Στρατοί, είτε σαν κύριο όπλο υποστήριξης της Ομάδας ΠΖ, είτε σαν δευτερεύων. Δύο ισχυροί και σύγχρονοι όμως στρατοί που πραγματικά έχουν εμμονή με τις οπλοβομβίδες κι έχουν παρουσιάσει νέες λύσεις είναι ο Γαλλικός και ο Ιαπωνικός. Ο μεν πρώτος, χρησιμοποιεί τις οπλοβομβίδες ως κύριο όπλο υποστηρίξεως της Ομάδας μάχης του, ακόμα κι αν αυτό προϋποθέτει παντελή έλλειψη βομβιδοβόλου, ενώ ο δεύτερος επέλεξε τη διατήρηση της οπλοβομβίδας ως μοναδικού μέσου υποστηρίξεως, μετά από σχετική αξιολόγηση του βομβιδοβόλου Μ203. Οι κύριες οπλοβομβίδες που χρησιμοποιούν είναι η APAV40 και η Type06 αντίστοιχα.

ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑ APAV40

Η οπλοβομβίδα APAV40 είναι μια οπλοβομβίδα που βγαίνει σε δύο εκδόσεις, ως Κ/Π και ως Α-Τ. Η καινοτομία που προσφέρει  στην έκδοση F2 έναντι των παλαιότερων οπλοβομβίδων είναι πως δεν απαιτεί ειδικό φυσίγγιο για να εκτοξευθεί, αλλά μπορεί να εκτοξευθεί και με κοινό φυσίγγιο.

Διαδικασία σκόπευσης οπλοβομβίδας APAV40 με το τυφέκιο FAMAS.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑΣ APAV40.

• Έτος ανάπτυξης: 1956 (έκδοση F1).
• Βάρος: 405 γραμμάρια.
• Διάμετρος: 40 χιλιοστά.
• Διασπορά (Κ/Π): Κύκλος διαμέτρου 12-20 μέτρων.
• Διατρητικότητα (Α-Τ) με γωνία προσβολής <30 μοιρών: 100mm RHA
• Βεληνεκές: 320 μέτρα (45 μοίρες γ.β.)

Ο Γαλλικός στρατός αν κι έχει πληθώρα σύγχρονων Α-Τ όπλων και αυτόματων βομβιδοβόλων, παρόλ'αυτά προτιμάει τις οπλοβομβίδες για μια σειρά από λόγους. Μερικοί λόγοι είναι πως με τις οπλοβομβίδες δεν εξαρτώνται από ένα και μόνο οπλικό σύστημα, διαθέτουν δηλαδή επαρκή ισχύ πυρός ακόμα κι όταν το βομβιδοβόλο τεθεί εκτός μάχης. Επίσης, στα θέατρα επιχειρήσεων που δρα (Αφρική, Νατοϊκές αποστολές), τα αντίπαλα οχήματα είναι παλαιάς τεχνολογίας κι αναιμικής θωράκισης, κι ως εκ τούτου η βολή σύγχρονου κι ακριβού Α-Τ είναι σπατάλη (overkill). Να σημειώσουμε, πως ενώ ο Γαλλικός Στρατός αντικαθιστά το βασικό τυφέκιο FAMAS με το ΗΚ416, έχει ως απαίτηση το τελευταίο να μπορεί να βάλλει οπλοβομβίδες, κάτι που σημαίνει πως δεν σκέφτεται να τις αποσύρει, τουλάχιστον στο μεσοπρόθεσμο μέλλον.

ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑ TYPE 06

Είναι μία σύγχρονη οπλοβομβίδα που αναπτύχθηκε από το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης του Ιαπωνικού Στρατού, μετά την άρνηση του να υιοθετήσει το βομβιδοβόλο Μ203 στις αρχές της χιλιετίας. Η ένταξη του ξεκίνησε το 2006, και η συγκεκριμένη οπλοβομβίδα αποτελεί το μοναδικό όπλο υποστηρίξεως της Ιαπωνικής Ομάδας Μάχης. Σύμφωνα με το Ιαπωνικό ΥΠΕΘΑ, ένας από τους λόγους που απέρριψαν την επιλογή του Βομβιδοβόλου Μ203 ήταν πως ο μέσος Ιάπωνας μαχητής δεν διαθέτει τη σωματική δύναμη να μπορεί να μάχεται με ένα όπλο τέτοιου βάρους αναρτημένο μονίμως πάνω στο όπλο. Η οπλοβομβίδα διαθέτει κεφαλή ΗΕΑΤ, ικανή να διατρήσει θώρακα. Πολύ λίγα είναι γνωστά για τις επιδόσεις της. Αν κρίνουμε από τις δημοσιεύσεις του Ιαπωνικού ΥΠΕΘΑ, πιστεύουμε ότι η οπλοβομβίδα Type 06 έχει 170 μέτρα βεληνεκές σημείου, 300-350 μέγιστο βεληνεκές, και είναι ικανή να διατρήσει 100-150mm RHA κατ' ελάχιστο.

Εκπαιδευτική βολή οπλοβομβίδας του Ιαπωνικού Στρατού.

Απεικόνιση τακτικής χρήσης της οπλοβομβίδας, όπως την σκέφτεται το Ιαπωνικό ΥΠΕΘΑ 

ΚΙ ΕΝΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ...

Υπάρχει κι άλλος σύγχρονος στρατός που διαθέτει σύγχρονες οπλοβομβίδες στο οπλοστάσιό του, και τις χρησιμοποιούν όποτε απαιτηθεί, όπως ο Ισπανικός στρατός που διαθέτει τις οπλοβομβίδες FTV.

Ο Ισπανικός Στρατός κάνει συχνή (αλλά όχι πάντα) χρήση οπλοβομβίδων στις επιχειρήσεις όπου συμμετέχει, ακολουθώντας εν πολλοίς το Γαλλικό παράδειγμα.

ΟΠΛΟΒΟΜΒΙΔΑ FTV

Πρόκειται για μία σύγχρονη οπλοβομβίδα, που μπορεί να βληθεί από οποιοδήποτε κατάλληλο τυφέκιο με τη χρήση κοινής βολίδας 5,56 χιλ. Χρησιμοποιείται από τον Ισπανικό στρατό σε περιπτώσεις που απαιτείται η χρήση τους.

Η Ισπανική οπλοβομβίδα FTV. 

ΤΕΧΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Διαμέτρημα: 36 χιλ.

Βάρος: 440 γραμ.

Βεληνεκές: 150 μ.(σημειακό στόχος), 300 μέτρα (στόχος περιοχής).

Δραστική ζώνη: 13 μέτρα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ - ΤΑΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η οπλοβομβίδα είναι ένας τύπος όπλου, που απαιτείται συνδυασμός όπλων για να αντικατασταθεί πλήρως. Αν και δεν είναι καλύτερο όπλο σε καμία κατηγορία, παρόλ'αυτα υπάρχουν περιπτώσεις όπου η χρήση τους ενδείκνυται. Μία περίπτωση που είναι κορυφαία η χρήση της είναι η προσχεδιασμένη ενέδρα περιοχής, και συγκεκριμένα η ενέδρα δρομολογίου. Σε αυτή την περίπτωση, μια Ομάδα ΠΖ εξοπλισμένη με Κ/Π και Α-Τ οπλοβομβίδων, μπορεί να εκλέξει καλυμμένες θέσεις που δεν θα μπορούσε αν είχε Α-Τ όπλα  και να εκτοξεύσει ταυτόχρονα μεγάλο αριθμό οπλοβομβίδων, πετυχαίνοντας απόλυτο αιφνιδιασμό, κάτι που δεν θα μπορούσε με τα λιγοστά (1-2) βομβιδοβόλα.

Ιάπωνας στρατιώτης με προσαρμοσμένη οπλοβομβίδα Type 06 επί του τυφεκίου του.

Επίσης, οι οπλοβομβίδες είναι κατάλληλες και κατά την διεξαγωγή στατικής οχυρωμένης άμυνας, διότι σε αυτή την περίπτωση η επικοινωνία μεταξύ των μαχητών είναι περιορισμένη, και πολλές φορές θα απαιτηθεί η προσβολή του εχθρού από σημεία που είτε δεν φτάνει το βομβιδοβόλο (νεκρούς τομείς), είτε δεν μπορεί να βληθεί Α-Τ λόγω κώνου αερίων.

Όπως και να 'χει η οπλοβομβίδα αν και ξεπερασμένη, έχει κάποια χαρακτηριστικά που ίσως βολεύουν σε ορισμένες καταστάσεις.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

"Σε έναν πόλεμο πας και πολεμάς με ο, τι έχεις, και όχι με ο, τι θες". Κι από τη στιγμή που ο ΕΣ διατηρεί ακόμα μεγάλα αποθέματα από οπλοβομβίδες στην πρώτη γραμμή, ας εντατικοποιήσει την εκπαίδευση του προσωπικού με αυτές, τουλάχιστον μέχρι να αποφασίσει τι θα επιλέξει ως λύση. Διότι αν γίνει κάτι αύριο, με αυτές θα πορευθεί.

Γραφική απεικόνιση των όπλων υποστηρίξεως της Ιαπωνικής Ομάδας Μάχης. ΠΖ