Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε για πρώτη φορά στον αμυντικό τύπο, τη σημασία της αναγνώρισης, καθώς και τον τρόπο και τα μέσα με τα οποία επιτυγχάνεται. Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε είναι από Αμερικανικά, Ελληνικά και Βρετανικά αδιαβάθμητα εγχειρίδια περί Αναγνώρισης και Πληροφοριών.
Ο λόγος που γίνεται η όλη ανάλυση, είναι για να δούμε στο τέλος, τις απαιτούμενες ενέργειες που πρέπει να γίνουν από Ελληνικής πλευράς, έτσι ώστε να ενισχυθεί o E.Σ. εκεί που χρειάζεται.
Εισαγωγή στην Αναγνώριση - Ορισμός.
Αναγνώριση είναι "η συλλογή πληροφοριών και η εν γένει αποκάλυψη όσο το δυνατόν περισσότερων στοιχείων ενός στόχου ή μιας δύναμης, με σκοπό την εκμετάλλευση τους για την καταστροφή των τελευταίων". Υπεύθυνοι για την διεξαγωγή αναγνώρισης είναι οι πάντες, με τα τμήματα διεξαγωγής αναγνώρισης απλά να έχουν κάποιες υπέρτερες δυνατότητες.
Ως εκ τούτου, η αναγνώριση δεν είναι απλά να δω" τον εχθρό, αλλά να καταλάβω τι κάνει, που κατευθύνεται, τι εξοπλισμό διαθέτει, και τι δύναμης είναι.
Σημασία της Αναγνώρισης
Αν και οι περισσότεροι δίνουν σημασία στην θεωρητική ισχύ μιας ένοπλης δύναμης και στην ποσότητα των μέσων που διαθέτει, εντούτοις αυτό είναι εντελώς παραπλανητικό καθώς η αναγνώριση αποτελεί πολλαπλασιαστή ισχύος όλων των παραπάνω. Για παράδειγμα, μια Ταξιαρχία με άριστη γνώση του εχθρού, είναι πολύ ισχυρότερη "στην πράξη" έναντι μιας Μεραρχίας, ή ακόμη κι ενός Σώματος Στρατού με ανεπαρκείς πληροφορίες μάχης.
«Αν γνωρίζεις τον εχθρό σου και τον εαυτό σου, δεν έχεις ανάγκη να φοβάσαι το αποτέλεσµα εκατό µαχών»
SUN ZU, 500 π.Χ.Χωροταξική διαίρεση της Αναγνώρισης
Σε αυτή την ενότητα, θα δούμε το πως το ΝΑΤΟ διαιρεί τις αρμοδιότητες της αναγνώρισης και συλλογής πληροφοριών, με βάση το μέγεθος κάθε τμήματος. Για παράδειγμα, η Ταξιαρχία οφείλει να συλλέξει πληροφορίες με οποιονδήποτε τρόπο σε αποστάσεις μέχρι και 20 χιλιομέτρων πέραν του ΠΟΤ. Η περιοχή στην οποία ένα τμήμα είναι υπέυθυνο για την διεξαγωγή αναγνώρισης και συλλογής πληροφοριών, ονομάζεται "area of influence" (Περιοχή Επιρροής - ΠΕΠ).
Οι εκτάσεις / αποστάσεις λοιπόν, σύμφωνα με τις οποίες, κάθε τμήμα πρέπει να συλλέγει πληροφορίες, είναι οι παρακάτω:
Για τον αμυνόμενο:
- Διμοιρία - Λόχος: 1,5 χιλιόμετρο.
- Τάγμα (ή αντίστοιχα): 5 χιλιόμετρα.
- Ταξιαρχία (ή Σύνταγμα): 10 χλμ.
- Μεραρχία: 20 χλμ.
- Σώμα Στρατού: 60-80 χλμ.
- Στρατιά: 100-150 χλμ.
Για τον επιτηθέμενο, οι παραπάνω αποστάσεις είναι αρκετά μεγαλύτερες, διότι η αναγνώριση και συλλογή πληροφοριών εναντίον ενός εχθρού που βρίσκεται οχυρωμένος και υπό απόκρυψη, είναι αρκετά πιο δύσκολη. Επίσης, ο επιτηθεμενος είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει ελιγμο σε εχθρική περιοχή, συνεπώς ο όγκος πληροφοριών που χρειάζεται είναι κατά πολύ μεγαλύτερος. Οι αποστάσεις εχουν ως εξής:
- Διμοιρία - Λόχος: 2 χλμ.
- Τάγμα (ή αντίστοιχα): 7 χιλιόμετρα.
- Ταξιαρχία (ή Σύνταγμα): 20 χλμ.
- Μεραρχία: 30 χλμ.
- Σώμα Στρατού: 80-100 χλμ.
- Στρατιά: 150-200 χλμ.
Σημείωση: Όλες οι παραπάνω αποστάσεις είναι ενδεικτικές, κι όσο καλύτερες αποστάσεις επιτυγχάνονται, τόσο το καλύτερο. Επίσης τη νύχτα, οι παραπάνω αποστάσεις υποδιπλασιάζονται, αλλά όποιος καταφέρνει να τις διατηρήσει στα ίδια επίπεδα, αποκτά αυτομάτως και ΤΕΡΑΣΤΙΟ πλεονέκτημα.
Ο Ελληνικός Στρατός και οι δυνατότητες του.
Ο Ελληνικός Στρατός ανήκει στο ΝΑΤΟ, συνεπώς ακολουθεί τουλάχιστον κατά προσέγγιση τις παραπάνω επιδόσεις. Για να εξετάσουμε όμως αν τις επιτυγχάνει κιόλας, θα πρέπει να ανοίξουμε μια παρένθεση, και να δούμε τι μέσα διαθέτει σε κάθε κλιμάκιο (ο,τι είναι ευρέως γνωστό).
Στον Λόχο
Στο επίπεδο του Λόχου, ο ΕΣ διαθέτει ομολογουμένως λίγα μέσα διεξαγωγής αναγνώρισης. Μερικά από αυτά είναι:
- τα "μάτια" του προσωπικού,
- τα κυάλια,
- οι διόπτρες Steiner των Σκοευτών Ακριβείας της κάθε Ομάδας Πεζικού,
- οι διόπτρες Steiner των Ακροβολιστών που διατίθενται από την Διμοιρία Ε.Σ. του Λόχου Υποστηρίξεως Τάγματος.
- και το αποστασιόμετρο Πολύφημος του Παρατηρητή ΠΒ που έχει ο κάθε Λόχος.
Κι αν την ημέρα καλύπτεται η απόσταση αναγνώρισης των 2 χιλιομέτρων (λόγω του Α/Π Πολύφημος), αυτή καλύπτεται μόνο με καλή ορατότητα, και μόνο με ευθυτενή οπτική επαφή. Το Ελληνικό πεδίο δράσης όμως αποτελείται από πολλούς ορεινούς και ημιορεινούς όγκους, με αποτέλεσμα να διακόπτεται η "ευθυτενης αναγνωριση", κι εκεί είναι που υστερούμε δραματικά.
Όσον αφορά τον νυχτερινό αγώνα, τα πράγματα είναι ελαφρώς βελτιωμένα σε σχέση με το παρελθόν, διοτι ο ΕΣ διαθέτει ΔΝΟ σε όλα τα ΤΟΜΠ του, στα ΜΙΝΙΜΙ και στα ομαδικά όπλα. Μόνο που κι εδώ χρειάζονται αρκετές προσθήκες για να ισορροπηθεί η κατάσταση.
Στο Τάγμα
Στο επίπεδο του Τάγματος τα πράγματα είναι ελαφρώς καλύτερα, καθώς το Ελληνικό Τάγμα Πεζικού διαθέτει Διμοιρία Αναγνωρίσεως στον Λόχο Υποστήριξης, διαθέτει εξαιρετικά ΣΕΠ (αν πρόκειται για Επιλαρχία Αρμάτων), καθώς και υπό διοίκηση ραντάρ επιτήρησης εδάφους (αν διατίθενται). Πιθανώς επίσης να υπάρχουν και φορητά θερμικά αποστασιόμετρα.
Αλλά και πάλι, η ύπαρξη ορεινών όγκων περιορίζει δραστικά την όποια δυνατότητα ανεξάρτητης αναγνώρισης από το Τάγμα, αναγκάζοντάς το να βασίζεται στις πληροφορίες του προϊσταμένου για να σχηματίσει πλήρη εικόνα στην ΠΕΠ του. (όπως π.χ της Ταξιαρχίας).
 |
| Αποστασιόμετρο laser Πολύφημος. |
Στην Ταξιαρχία - Μεραρχία
Στο επίπεδο των Σχηματισμών, η κατάσταση έχει βελτιωθεί δραματικά με την εισαγωγή σε υπηρεσία των ΟΗ-58D Kiowa, τα οποία είναι πολύ πιθανό να διατίθενται στον εκάστοτε Διοικητή Σχηματισμού, προκειμένου να διεξάγει αναγνώριση σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις, κι αν παρουσιαστεί ευκαιριακός στόχος, να τον εμπλέξει άμεσα με τα όπλα του ίδιου του ελικοπτέρου.
 |
| Ελαφρύ Επιθετικό/Αναγνωριστικό Ελικόπτερο OH-58D Kiowa Warrior. |
Πέραν όμως των Ε/ΕΠ, οι Σχηματισμοί διαθέτουν πλειάδα άλλων μέσων αναγνώρισης, μεταξύ των οποίων:
- Επιλαρχίες Αναγνωρίσεως.
- Πυροβολαρχία Παρατηρήσεως με Ραντάρ Αντιπυροβολικού (TPQ-36/37, Atrhur κοκ).
- Ραντάρ επιτήρησης εδάφους.
- Υπό διοίκηση τμήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου.
- Υπό Διοίκηση τμήματα UAV Sperwer.
Στο Σώμα Στρατού
Κι εδώ, για να μην μακρυγορούμε, η κατάσταση κινείται σε ανεκτά επίπεδα, λόγω της ύπαρξης αρκετών μέσων διεξαγωγής αναγνώρισης (ίδια με τη Μεραρχία, αλλά με επιπρόθετα μέσα, όπως τμήματα Ειδικών Δυνάμεων, μέσα επικοινωνιών, κοκ).
Στην Στρατιά
Η 1η Στρατιά, είναι το μοναδικό τμήμα που μπορεί να αντλήσει πληροφορίες μάχης, από μέσα και υπηρεσίες πέραν του Ε.Σ. Δηλαδή, πέραν των όποιων μέσων αναγνώρισης διαθέτει η ίδια, μπορεί να αντλήσει πολύτιμες πληροφορίες από ετερες υπηρεσίες όπως η ΕΥΠ, το ΥΠΕΞ, εικόνα από δορυφόρο, καθώς κι από τους λοιπούς κλάδους των ΕΔ (ΑΤΑ, ΑΣ κοκ). Επειδή όμως τα δεδομένα πλησιάζουν το όριο του διαβαθμισμένου, θα το κλείσουμε εδώ λέγοντας μόνο πως γίνεται "καλή" δουλειά.
 |
| O Eυρωπαικός κατασκοπευτικός δορυφόρος Helios-IIB. |
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά λοιπόν, μπορούμε να πούμε με σχετική ασφάλεια πως ο ΕΣ διαθέτει τα απαιτούμενα μέσα αναγνώρισης, για να εκτελέσει την αποστολή του. Η κατάσταση μάλιστα αναμένεται να βελτιωθεί κατακόρυφα με την πλήρη εκμετάλλευση των ΟΗ-58. Πολλοί βλέπουν τα ΟΗ-58D ως Επιθετικά Ελικόπτερα (και καλά κάνουν), αλλά ευτυχώς για τους έχοντες γνώση, δεν είναι μόνο τέτοια. Τυχόν διάθεση των ελικοπτέρων στο Σώμα Στρατού/Μεραρχία, θα 'ανεξαρτητοποιήσει" τα τελευταία από την ανάγκη για ροή πληροφοριών από την 1η Στρατιά, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα. Δηλαδή, θα τους δώσει τη δυνατότητα να δρουν απομονωμένα, έστω και για λίγο. Κάτι που στο παρελθόν ήταν σχεδόν ουτοπικό.
Το δεύτερο συμπέρασμα που προκύπτει, είναι πως στα μικρά κλιμάκια, πρέπει να γίνουν πολλά. Πάρα πολλά. Τόσα πολλά, που κανονικά θα πρέπει να δημιουργήσουμε νέο άρθρο. Επιγραμματικά προς ώρας, μερικές μόνο από τις "τομές" που πρέπει να γίνουν, είναι οι κάτωθι:
- Εισαγωγή mini-UAV (όπως το Black Hornet) στο επίπεδο του Τάγματος ή/και του Λόχου.
- Εύρεση ή προμήθεια βαρέων τυφεκίων Ε.Σ. (π.χ. Βarret) με κατάλληλη διόπτρα, για τον εξοπλισμό των Διμοιριών Ελεύθερων Σκοπευτών του Λόχου Υποστήριξης.
- Διάθεση στον κάθε Διμοιρίτη, Παρατηρητή ΠΒ και Διοικητή Λόχου τουλάχιστον, ενός φορητού αποστασιομέτρου με θερμική κάμερα, ως επιπλέον εξοπλισμό των δίοπτρων (κυαλιών).
 |
| Mini UAV Black Hornet. |
Επίλογος
Η αναγνώριση και η έγκαιρη και έγκυρη συλλογή πληροφοριών, είναι τα όπλα του "μικρού". Διότι μια μικρότερου μεγέθους δύναμη, μόνο με την καλύτερη συλλογή πληροφοριών θα μπορέσει να επιτύχει τους Αντικειμενικούς Σκοπούς της.
Στο δεύτερο μέρος θα ακολουθήσει η ανάλυση των δυνατοτήτων του Τουρκικού Στρατού, καθώς και η διαδρομή που ακολουθεί μια πληροφορία, προκειμένου να γίνει εκμεταλλεύσιμη.