29 Νοεμβρίου 2019
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: Το παρασκήνιο των τουρκικών κινήσεων στην Αν. Μεσόγειο
Γράφει ο Βασίλης Νέδος, από Καθημερινή.
Στους διπλωματικούς, στρατιωτικούς και λοιπούς κύκλους που παρακολουθούν την τουρκική κινητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, η επισημοποίηση των διεκδικήσεων στα δυτικά του 28ου μεσημβρινού, σε μια περιοχή που εκτείνεται δυνητικά από τα νότια της Ρόδου έως την Κρήτη, αποτελεί μια δυσάρεστη έκπληξη. Κυρίως, διότι προετοιμάζεται μεθοδικά τα τελευταία χρόνια. Είναι γνωστό ότι οι Τούρκοι διπλωμάτες ήταν πάντα εξαιρετικά συγκρατημένοι έναντι των απόψεων που εξέφραζαν επιτελείς του ναυτικού, όπως ο υποναύαρχος Τσιχάτ Γιαϊτζί, ο απόστρατος Τσεμ Γκιουρντενίζ ή, αργότερα, ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος και ανέλαβε την τελευταία διετία την προώθηση της ιδέας της «Γαλάζιας Πατρίδας», δηλαδή των μαξιμαλιστικών βλέψεων της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο που στρέφονται κατά κύριο λόγο εις βάρος της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ωστόσο, οι ιδέες δεν είναι νέες. Τουλάχιστον από το 2014, όταν ο τότε αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων Νετσντέτ Οζέλ αναφερόταν για πρώτη φορά στην έννοια της «Γαλάζιας Πατρίδας», η Αγκυρα καλλιέργησε τις συνθήκες για τα επόμενα βήματα.
Παράλληλα, ενίσχυσε κατά τρόπο θεαματικό τις δυνατότητες εκτέλεσης ερευνών και γεωτρήσεων, αποκτώντας δύο πλωτά γεωτρύπανα («Φατίχ» και «Γιαβούζ») και δύο ερευνητικά πλοία («Μπαρμπαρός» και «Ορούτς Ρέις»), τα οποία και προστατεύονται από έναν ολοένα και μεγαλύτερο πολεμικό στόλο εγχώριας ναυπήγησης και αυξημένων δυνατοτήτων. Αργότερα, στη ναυτική στρατηγική που συνέταξε ο πρώην αρχηγός του τουρκικού ναυτικού Μπουλέντ Μποστάνογλου κατέστη σαφές ότι η Aγκυρα αντιμετωπίζει την ανάπτυξη του ναυτικού βραχίονά της ως προέκταση της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, με σκοπό την επέκταση και την εδραίωση των συμφερόντων της σε ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι της Ανατολικής Μεσογείου.
Οι έρευνες του «Ορούτς Ρέις» σε μια περιοχή που βρίσκεται μόλις στα νοούμενα ως όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, αφού είχε προηγηθεί αλληλογραφία ανάμεσα στην ΤΡΑΟ και στο τουρκικό ναυτικό για αποστολή στα νότια του Καστελλόριζου προ ολίγων μηνών, είναι ενδεικτική των προθέσεων που έχει η Αγκυρα για τη συγκεκριμένη περιοχή. Οι χθεσινές υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από το Μακρονήσι και τους Ανθρωποφάγους στο Ανατολικό Αιγαίο είναι μεν ένδειξη της παραβατικότητας της Αγκυρας, όμως έμπειροι παρατηρητές επισημαίνουν ότι κινήσεις όπως αυτή δεν είναι παρά αποπροσανατολισμός από το βασικό σημείο ενδιαφέροντος της Τουρκίας, που δεν είναι άλλο από την κυριαρχία στην Ανατολική Μεσόγειο και δη σε ολόκληρη την περιοχή από την Κύπρο έως την Κρήτη.