 |
| Tarik Tinzay/AFP/Getty Images |
Κάποιες φορές είναι δύσκολο να διακρίνεις τον φίλο από τον εχθρό, ακόμη και αν αυτός βρίσκεται δίπλα σου. Ακόμη και αν παίρνεις στα σοβαρά τον Ντόναλντ Τραμπ, παρόλο που έχεις προειδοποιηθεί να μην το κάνεις, θα διαπίστωσες πως κατά την συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο Αμερικανός Πρόεδρος υπέφερε από μυωπία.
«Η Τουρκία, όπως γνωρίζουν όλοι, είναι ένας σημαντικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ ανά τον κόσμο» είπε ο Ντόναλντ Τραμπ. «Και προσβλέπω στην εξεύρεση κοινού εδάφους, να αξιοποιηθεί ο κοινός σκοπός και να προχωρήσουν τα ζωτικά συμφέροντα των λαών μας και η διαρκής φιλία των δύο λαών», πρόσθεσε ο Αμερικανός Πρόεδρος.
Πρόκειται για εξαιρετικά κολακευτικά λόγια από κάποιον που τις προηγούμενες ημέρες έγραψε στο twitter πως μπορεί να καταστρέψει ξανά την Τουρκική Οικονομία.
Τελικά, τι είναι η Τουρκία; Φίλος ή εχθρός; Η απάντηση σήμερα, δυστυχώς, είναι φίλος.
Οι Τούρκοι προχώρησαν σε μια επιθετική ενέργεια κατά των καλύτερων συμμάχων των ΗΠΑ στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους, τους Κούρδους του Συριακού Δημοκρατικού Μετώπου. Επίσης αγόρασαν το εξαιρετικό Ρωσικό πυραυλικό αμυντικό σύστημα S-400. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ αντέδρασαν με επιβολή κυρώσεων και αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα του μαχητικού πέμπτης γενιάς F-35.
Ο Ερντογάν απάντησε, απειλώντας να πλημμυρίσει την Ευρώπη με συλληφθέντες τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους. Βρισκόμενος δίπλα στον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, κατηγόρησε το Αμερικανικό Κογκρέσο για χρήση «ιστορικών εξελίξεων και ισχυρισμών» για να «δυναμιτίσει τις αμοιβαίες και διμερείς σχέσεις».
Επομένως, πως συμπεριφέρεται κανείς σε μια λυκοφιλία; Για το θέμα ο Tobin Harshaw δημοσιογράφος του Bloomberg αναζήτησε την άποψη του εν αποστρατεία πτεράρχου 4 αστέρων Chuck Wald που υπηρέτησε τη δεκαετία του 2000 ως υποδιοικητής των Αμερικανικών Δυνάμεων στην Ευρώπη.
Ο πτέραρχος είναι διακεκριμένο μέλος του Εβραϊκού Ινστιτούτου Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής και αποτελεί τον επικεφαλής όσων υποστηρίζουν πως οι σχέσεις με τους Τούρκους χρειάζονται προσοχή. Αυτό είναι σημαντικό για κάποιον που είναι πρώην πιλότος μαχητικών και ανησυχεί ιδιαίτερα για την εξάρτηση του ΝΑΤΟ από τη βάση του Ιντσιρλίκ.
Η βάση του Ιντσιρλίκ, εκτός από τα μαχητικά αεροσκάφη, εικάζεται πως φιλοξενεί περίπου 50 Αμερικανικές πυρηνικές βόμβες τύπου Β61.
Ακολουθεί το μέρος της συνέντευξης που μπορεί να δημοσιοποιηθεί, που παραχώρησε ο Chuck Wald στον Tobin Harshaw του Bloomberg.
TH: Πτέραρχε, με δεδομένη την ένταση μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ, έχετε τύψεις για την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Ιντσιρλίκ. Μπορείτε να μας εξηγήσετε;
CW: Με τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει γίνει αγκάθι στα πλευρά μας εδώ και μια πενταετία. Από το 2014, η Άγκυρα ακούσια κατηγορηματικά να δώσει άδεια στις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν τη βάση του Ιντσιρλίκ για στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους, που καταλάμβανε τη Συρία και το Ιράκ με ανησυχητικούς ρυθμούς. Τελικά, μετά από ένα χρόνο παρακίνησης, οι Τούρκοι παραδόξως ενέδωσαν. Ωστόσο, εξακολουθούσαμε να αντιμετωπίζουμε τις σποραδικές απαιτήσεις διακοπής των επιχειρήσεων.
Όταν έγινε το αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016, ο Ερντογάν καθήλωσε όλα τα Αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία για αρκετές ημέρες και μας κατηγόρησε πως σχεδιάσαμε την προσπάθεια να απομακρυνθεί από την εξουσία.
Αυτά έγιναν στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ πρόσφατα είδαμε πως ο Ερντογάν συνεχώς απειλούσε να επιτεθεί στους Κούρδους συμμάχους μας στη Συρία, ακόμη και όταν οι Αμερικανικές δυνάμεις επιχειρούσαν στο έδαφος. Όταν οι στρατιώτες μας βρίσκονταν στη διαδικασία απόσυρσης, υπήρξαν αναφορές πως οι Τούρκοι πυροβολούσαν εναντίον τους. Άρα, οι πράξεις της Τουρκίας θα πρέπει να εγείρουν αμφιβολίες για το αν θα πρέπει οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ να παραμένουν στο Ιντσιρλίκ.
TH: Εάν το ΝΑΤΟ αποσυρθεί από τη βάση, που θα πρέπει να εγκατασταθεί ώστε να μην βλαφθεί η ασφάλεια της Ευρώπης ή να δημιουργηθούν λογιστικοί εφιάλτες;
CW: Πριν λίγα χρόνια, έγραψε μια ανοιχτή επιστολή για την κατασκευή μιας νέας αεροπορικής βάσης στο Ιράκ, ειδικά σε περιοχή που ελέγχεται από την περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν, ως μέρος των προσπαθειών μας να νικηθεί το Ισλαμικό Κράτος και να ελευθερωθεί η χώρα.
Νομίζω πως η πιο πιεστική ανησυχία για τις ΗΠΑ σήμερα είναι πως έχουμε πυρηνικά όπλα στο Ιντσιρλίκ που δεν εξυπηρετούν τους ίδιους στρατηγικούς σκοπούς όπως στο παρελθόν. Με δεδομένη την αύξηση του αντιαμερικανισμού στην Τουρκία και την θέληση του Ερντογάν για στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, χρειάζεται να μεταφέρουμε αλλού αυτά τα όπλα. Ιδανικά, η νέα τοποθεσία θα πρέπει να βρίσκεται στην Ευρώπη, με μία επιλογή να είναι η βάση του Αβιάνο στην Ιταλία. Από λογιστικής άποψης, αυτό δεν θα είναι δύσκολο.
Οι ΗΠΑ έχουν την 39η πτέρυγα μάχης στο Ιντσιρλίκ, που επίσης πρέπει να μεταφερθεί. Έτοιμες βάσεις υπάρχουν στην Κύπρο και την Ελλάδα. Ειδικά οι Έλληνες, τα τελευταία χρόνια, φωνάζουν για βαθύτερη Αμερικανική στρατιωτική παρουσία και δείχνουν πως επιθυμούν μεγαλύτερο ρόλο στο ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό, με τη μεταφορά της 39ης πτέρυγας μάχης στην Ελλάδα, θα ήταν αυτό που λέμε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.
TH: Μια από τις μεγάλες επιτυχίες του ΝΑΤΟ, εκτός από την προφανή που ήταν η προστασία της Δυτικής Ευρώπης από τη Σοβιετική Ένωση, ήταν το ότι διατηρήθηκαν σε απόσταση η Τουρκία και η Ελλάδα. Μήπως η ανατροπή των ισορροπιών που προτείνετε απειλήσει την έναρξη ενός επικίνδυνου ανταγωνισμού;
CW: Αρχικά, νομίζω πως είναι εσφαλμένη η αντίληψη πως το ΝΑΤΟ κράτησε σε απόσταση ασφαλείας την Ελλάδα και την Τουρκία. Στην πραγματικότητα, η Αθήνα και η Άγκυρα έφτασαν σχεδόν σε πόλεμο το 1964, αλλά ο Πρόεδρός μας Λίντον Τζόνσον παρενέβη άμεσα. Δέκα χρόνια μετά, έφτασαν στον πόλεμο και το ΝΑΤΟ έμεινε στην άκρη επειδή θεώρησε πως το άρθρο 5 δεν σχετίζεται με συρράξεις μεταξύ χωρών μελών.
Σήμερα, η Ελλάδα έχει κάνει πολλά βήματα για να δείξει πως μπορεί να είναι το νέο νοτιοανατολικό προπύργιο του ΝΑΤΟ, με το να διοργανώνει στρατιωτικές ασκήσεις με αυξανόμενη συχνότητα, μέγεθος και περιπλοκότητα. Η αντίθεση δεν θα μπορούσε να είναι πιο έντονη, καθώς η Τουρκία απομακρύνεται από το ΝΑΤΟ εδώ και 5 χρόνια.
Θα πυροδοτούσε εντάσεις η αλλαγή των ισορροπιών; Είναι δύσκολο να απαντήσει κανείς, επειδή οι εντάσεις δεν είναι παγωμένες σήμερα, εξαιτίας των συνεχών ναυτικών προκλήσεων της Τουρκίας στη θάλασσα της Κύπρου και τα συνεχή παράπονα του Ερντογάν για το καθεστώς της κυριαρχίας ορισμένων Ελληνικών νησιών που βρίσκονται κοντά στις ακτές της Τουρκίας.
TH: Γενικότερα, πως μπορεί να παραμείνει η Τουρκία στο ΝΑΤΟ εάν δεν μπορούμε να την εμπιστευτούμε στο Ιντσιρλίκ;
CW: Δυστυχώς, η αλήθεια είναι πως το ΝΑΤΟ δεν έχει έναν μηχανισμό αναστολής ή αποπομπής για τα μέλη του. Όσον αφορά το Ιντσιρλίκ, έχουμε δει πως δρα η Τουρκία ενάντια στα συμφέροντα του ΝΑΤΟ εδώ και πολύ καιρό, αγοράζοντας τους Ρωσικούς S-400 παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις, επιτρέποντας ξένους να περνάνε από το έδαφός της και να κατατάσσονται στο Ισλαμικό Κράτος στη Συρία κλπ.
Νομίζω πως η υπόθεση της Τουρκίας θα πρέπει να αναγκάσει το ΝΑΤΟ να δημιουργήσει ένα μακροπρόθεσμο σύστημα αντιμετώπισης τέτοιων σπάνιων καταστάσεων όπου μέλη του δεν συμπεριφέρονται σύμφωνα με τις αξίες του ΝΑΤΟ, ή χειρότερα, να αποτελούν απειλή για τα συμφέροντα ασφαλείας της συμμαχίας.
TH: Ο Τραμπ επαίνεσε την συνεισφορά της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ κατά την συνέντευξη Τύπου με τον Ερντογάν. Πόσο αποτελεσματικά πιστεύετε πως αντιμετωπζει η κυβέρνηση τα θέματα με την Τουρκία; Νομίζετε πως ο Πρόεδρος άνοιξε την πόρτα για την Τουρκική εισβολή στη Συρία;
CW: Το γεγονός πως η Τουρκία δρα αντίθετα από τα συμφέροντα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στη Συρία και με τους Κούρδους, είναι ένας πρόσθετος λόγος για εμάς να θεωρήσουμε την Τουρκία υπεύθυνη για τις πράξεις της. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να κάνουμε πίσω ούτε πόντο για το θέμα των S-400 και του F-35.
TH: Εκτός από την Τουρκία, ποια είναι η μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ σήμερα;
CW: Η Ρωσία.
TH: Μήπως ήταν λάθος η επέκταση του ΝΑΤΟ τη δεκαετία του 2000 στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες; Σίγουρα αυτό ενοχλεί τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
CW: Όχι, τότε φαινόταν να είναι σωστό να γίνει. Ακολούθως, οι πράξεις του Πούτιν και οι στόχοι του, είναι ενάντια σε αυτούς των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Όλοι θα θέλαμε να γίνουν τα πράγματα κανονικά, όπως τα θεωρούσαμε πριν λίγα χρόνια, σε έναν πιο συνεργάσιμο κόσμο. Η πραγματικότητα της σημερινής γεωπολιτικής πρέπει να ειπωθεί και οι χώρες που θεωρούσαμε συμμάχους ή τουλάχιστον φιλικές, έχουν γίνει τώρα αντίπαλοι.
TH: Τελικά, γνωρίζω πως ανησυχείτε για την κλιματική αλλαγή. Μπορείτε να εξηγήσετε γιατί θεωρείτε την παγκόσμια υπερθέρμανση απειλή εθνικής ασφάλειας και τι ακριβώς μπορεί να κάνει ο στρατός για να την αντιμετωπίσει;
CW: Πριν από περίπου 10 χρόνια, κατέθεσα στην Αμερικανική Γερουσία πως «η κλιματική αλλαγή έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει συνεχιζόμενες φυσικές και ανθρωπιστικές καταστροφές σε κλίμακα και συχνότητα πολύ μεγαλύτερη από σήμερα». Νομίζω πως έχει γίνει σαφές εδώ στις ΗΠΑ πως με τις φωτιές στη Καλιφόρνια, με περισσότερους τυφώνες να πλήττουν τις ακτές, ακραίες πλημμύρες στα μεσοδυτικά, οι φόβοι έγιναν πραγματικότητα.
Παγκοσμίως, η κλιματική αλλαγή ήδη δημιουργεί ελλείψεις στην τροφή και το νερό, μέσω απώλειας γης, ξηρασίας και πλημμύρας. Αυτές οι ελλείψεις δημιουργούν τεράστιες μεταναστεύσεις πληθυσμών, που μπορεί να προκαλέσουν αναταραχές μεταξύ γειτονικών κρατών.
Ασθένειες που μέχρι σήμερα υπήρχαν μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές, ίσως εξαπλωθούν σε άλλες περιοχές καθώς αλλάζουν οι συνθήκες.
Καθώς οι πηγές για τα απαραίτητα στις ανθρώπινες κοινωνίες σπανίζουν, οι εχθροπραξίες μεταξύ κρατών είναι πιθανές. Αυτό είναι εμφανές στη νότια Κινεζική θάλασσα, όπου υπάρχει έντονος ανταγωνισμός για την εξόρυξη υδρογονανθράκων και τις περιοχές αλιείας μεταξύ της Κίνας και των άλλων κρατών.
Το 2008 συμμετείχα σε μελέτη του Ναυτικού Κέντρου Αναλύσεων που έθεσε αυτά τα θέματα που θα αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους εξαιτίας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Εντοπίσαμε τα βήματα μετριασμού και προσαρμογής που θεωρήσαμε ως επιτακτικά αναγκαία για την αντιμετώπιση και εφαρμογή από το Υπουργείο Άμυνας. Αρχίζουμε να βλέπουμε πολλά από αυτά τα προβλεπόμενα αποτελέσματα και θα είναι δαπανηρό για τον στρατό, τόσο σε χρόνο όσο και σε χρήματα.
Γενικά, το Πεντάγωνο θα πρέπει να βρίσκει τρόπους να μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα, να βελτιώνει την ενεργειακή του απόδοση και να προετοιμάζεται για ένα ευρύ φάσμα αποστολών που θα προέρχονται από την κλιματική αλλαγή στις ΗΠΑ και διεθνώς.
Μετάφραση από Cosmostatus.