Επιθετικά Ελικόπτερα και Ελληνικός Στρατός. Η αυγή μιας νέας εποχής...

Πιθανή μελλοντική εικόνα της Αεροπορίας Στρατού, με OH-58D Kiowa Warior, AH-64 Apache και UAV, εκτελώντας συνδυασμένες επιχειρήσεις.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η πρώτη προσπάθεια για κατασκευή καθαρά ΕΕ/Π και εγκατάσταση οπλισμού στα Ε/Π ειδικά σχεδιασμένα για αποστολές μάχης και εξοπλισμένα με ρουκέτες και πυραύλους, ξεκίνησε μετά την λήξη του πολέμου του Βιετνάμ.

Ταυτόχρονα αναπτύχθηκαν και διάφορα ειδικά πυρομαχικά όπως οι Α/Τ Hellfire, TOW και HOT, πύραυλοι για προσβολή πλοίων, ρουκέτες με αυξημένο βεληνεκές, πυροβόλα με μεγάλο βεληνεκές και αυξημένη ακρίβεια. Μεγάλη προσοχή επίσης δόθηκε στην ανάπτυξη συστημάτων ναυτιλίας, νυχτερινής πτήσης και βολής, ψηφιακής απεικόνισης του εδάφους, καθώς και συστημάτων αυξήσεως της επιβιωσημότητας.

Ο ρόλος των ΕΕΠ στους μετέπειτα πολέμους (πόλεμος στον Κόλπο 1991, επιχειρήσεις Ισραηλινών εναντίον Παλαιστινίων και Λιβάνου) ήταν βασικός, παρέχοντας τακτικό και στρατηγικό πλεονέκτημα σε αυτόν που τα είχε. Αποτέλεσαν την "αιχμή του δόρατος" των επίγειων δυνάμεων, προσβάλλοντας τις εχθρικές δυνάμεις ημέρα και νύχτα, σε όλο το μήκος και πλάτος του Θεάτρου Επιχειρήσεων, καταστρέφοντας εκατοντάδες άρματα, οχήματα, συστήματα εγκαίρου προειδοποιήσεως, μονάδες ΠΒ και Α/Α ΠΒ, και κάθε άλλο στόχο που τους ανατέθηκε.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ

Τα ΕΕ/Π οργανώνονται σε Τάγματα. Ιδανικά, το ΤΕΕΠ αποτελέιται από 3 ΛΕΕΠ, όπου ο κάθε ΛΕΕΠ έχει δύο ΔΕΕΠ των 4 Επιθετικών Ελικοπτέρων. Δηλαδή κάθε ΤΕΕΠ αποτελείται ιδανικά από 24 ΕΕΠ. Μία επιπρόσθετη διαφορά σε σύγκριση με τις λοιπές Μονάδες Ελιγμού, είναι πως σαν υπσοτηρικτικούς Λόχους έχει τον κλασικό Λόχο Διοικήσεως αλλά και τον Λόχο Συντηρήσεως.Ως γνωστόν, όλες οι Μονάδες του ΕΣ έχουν Διμοιρίες Συντηρήσεως κι όχι Λόχους. Η ύπαρξη Λόχου Συντήρησης στο Τάγμα, υποδηλώνει και τις τεράστιες ανάγκες σε συντήρηση που χρειάζονται τα ΕΕ/Π.

Οργανική Συγκρότηση ΤΕΕΠ:

• 3 ΛΕΕΠ.
• 1 Λ/Δ.
• 1 Λ/Σ.

ΤΑΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

Τα ΕΕ/Π χρησιμοποιούνται για την διεξαγωγή αποφασιστικού  και συντριπτικού χτυπήματος εναντίον του αντιπάλου σε επιχειρήσεις στον χερσαίο και νησιωτικό χώρο.

Για την εκτέλεση της παραπάνω αποστολής ενεργούν πάντοτε συνδυαστικά με άρματα, Μ/Κ ΠΖ, πυροβολικό (ΠΒ), μηχανικό (ΜΧ), μεταφορικά Ε/Π, την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) και το Πολεμικοό Ναυτικό (ΠΝ).

Ως ιπτάμενα μέσα χρησιμοποιούν την τρίτη διάσταση για την επέκταση των επιχειρήσεων εντός του εχθρικού εδάφους ενώ σαν πολλαπλασιαστές ισχύος επηρεάζουν την έκβαση του αγώνα συγκεντρώνοντας την απαιτούμενη ισχύ πυρός, γρήγορα, στον αποφασιστικό χρόνο και τόπο, αλλάζοντας τον συσχετισμό δυνάμεων.

Οι Μονάδες ΕΕ/Π είναι Μονάδες  Ελιγμού κατ' εξοχήν επιθετικής φύσεως, και έτσι πρέπει να χρησιμοποιούνται ανεξάρτητα της φάσεως του αγώνα τον οποίο διεξάγει ο Σχηματισμός που υπάγονται ΥΔ. Δηλαδή ακόμη κι όταν ο ΕΣ αμύνεται τακτικά, είναι ορθότερο τα ΕΕΠ να χρησιμοποιούνται για κρούση των εφεδρειών στα μετόπισθεν, κι όχι για κάλυψη τομέων αμύνης.

Κατ' αρχήν επιδιώκεται η συγκεντρωτική χρησιμοποίηση των ΕΕ/Π. Ενεργούν δε ως Τάγματα ΕΕ/Π (ΤΕΕΠ), ως Λόχοι ΕΕ/Π (ΛΕΕΠ), ως Δρίες ΕΕ/Π (ΔΕΕΠ), ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και πάντοτε στα πλαίσια μιας ειδικής επιχείρησης, μπορούν να ενεργήσουν και σαν Ομάδα ΕΕ/Π (ΟΕΕΠ). Διεξάγουν επιχειρήσεις οι οποίες βοηθούν, καλύπτουν και συμπληρώνουν τις ενέργειες άλλων δυνάμεων ελιγμού.

Υπερκέραση των εχθρικών θέσεων και προσβολή εφεδρειών/ ΣΔ/ θέσεων ΠΒ.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ - ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ

Δυνατότητες Επιθετικών Ε/Π:

• Εκτέλεση αποστολών ημέρα και νύχτα και με περιορισμένη ορατότητα σε όλο το εύρος του Θεάτρου των επιχειρήσεων ή μετώπου.
• Συμμετοχή σε επιθετικές αεροκίνητες επιχειρήσεις.
• Εκτέλεση διεισδύσεων από αέρος στα μετόπισθεν του εχθρού.
• Επίθεση σε ικανό βάθος εντός της εχθρικής διάταξης αυτόνομα ή σε συντονισμό με ενέργεια επίγειας μονάδας ή στα πλαίσια μικτής επιχειρήσεως.
• Υπερκέραση των εχθρικών θέσεων.
• Ταχεία κίνηση τακτικών μονάδων επί ευρέως μετώπου.
• Δεν ενέχει σε περιορισμούς μορφολογίας εδάφους (ποτάμια, όρη, κτλπ).

Περιορισμοί Επιθετικών Ε/Π:

• Οι ακραίες κλιματολογικές συνθήκες θερμοκρασίας και ύψους, μειώνουν την απόδοση των ΕΕ/Π σε ότι αφορά κυρίως την ανυψωτική τους ικανότητα.
• Οι Μονάδες ΕΕ/Π, έχουν μειωμένες δυνατότητες Α/Α προστασίας με τα οργανικά τους μέσα.
• Για να είναι αποτελεσματική η χρησιμοποίησή τους χρειάζεται συνεχής ροή νέων και αξιόπιστων πληροφοριών.
• Απαιτείται υψηλός βαθμός συντονισμού και διακλαδικότητας, με τις υπόλοιπες Μονάδες του ΕΣ, την ΠΑ και το ΠΝ.
• Οι ανάγκες σε επισκευές και ανταλλακτικά καθώς και οι καταναλώσεις των αεροπορικών μέσων σε καύσιμα και σε πυρομαχικά είναι μεγάλες και απαιτούν την ανάπτυξη και ορθή λειτουργία ενός ευέλικτου και αποτελεσματικού συστήματος ανεφοδιασμού και υποστηρίξεως σε επισκευές, καύσιμα και πυρομαχικά.
•  Η αντοχή των πληρωμάτων εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένη σεν Ε-Τ σύρραξη. Ως εκ τούτου απαιτείται μεγάλος αριθμός καλά εκπαιδευμένων χειριστών.
• Δεν έχει ικανότητα απορρόφησης και αναπλήρωσης απωλειών τόσο στο άψυχο υλικό (ΕΕΠ), όσο και στο έμψυχο (χειριστές/τεχνικοί).
• Χρειάζεται ΤΙΤΑΝΙΑ προσπάθεια κι οργάνωση για να υποστηριχθεί επαρκώς σε θέματα ΔΜ.
• Ο Επιτελικός Σχεδιασμός του Τρόπου Ενεργείας των διατιθέμενων ΕΕΠ πρέπει να είναι ιδιαίτερα σχολαστικός, και να εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις όποιες διαθέσιμες πληροφορίες Μάχης. 

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΩΝ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΩΝ  

Τα ελικόπτερα στον ΣΞ χωρίζονται στους εξής τομεις:

• Μεταφορικά.
• Επιθετικά.
• Εκπαιδευτικά.

Οι υποκατηγορίες των ΕΕΠ είναι οι εξης:

• Ελαφρά (ένοπλη αναγνώριση, επιτήρηση, εξουδετέρωση στόχων κτλ, όπως Το ΟΗ-58). 
• Μέσα (κλασικές αποστολές ΕΕΠ πλην αντιρματικού ΕΕΠ, όπως το ΑΗ-1 και το Τ-129) 
• Βαρέα (όλες οι αποστολές των μέσων ΕΕΠ καθώς και Α-Τ αγώνα), όπως το ΑΗ-64 και Ka-52.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΕΕ/Π

Ως γνωστόν και μετά την έλευση των 70 OH-58D Kiowa Warior, η Ελλάδα διαθέτει:

• 19 AH-64A+
• 9 AH-64D
• 60 OH-58D Kiowa Warior

Συνεπώς η χώρα μας (θα) διαθέτει συνολικά 88 ΕΕΠ, αποτελούμενα από ένα μείγμα βαρέων και ελαφρών ΕΕ/Π. Πρέπει να τονιστεί πως η προμήθεια των OH-58D συνοδεύεται από ένα μεγάλο πακέτο ανταλλακτικών κι εφεδρικών κινητήρων, κάτι που δεν θα επιτρέψει καννιβαλισμούς προς προσπορισμό ανταλλακτικών, τουλάχιστον στην αρχή. Επίσης τα 24 ΕΕΠ που δηλώθηκαν σαν "μερικώς επιχειρησιακά", εκτιμώ πως έγιναν για να αρθούν οι όποιες αντιρρήσεις λόγω CFE, και θα είναι πλήρως επιχειρησιακά όταν χρειαστούν.

Η ΝΕΑ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΣ: ΟΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Οργανωτικά, εκτιμάται πως θα οργανωθούν σε 4 ΤΕΕΠ.

1ο ΤΕΕΠ: ΑΗ-64Α+.
2ο ΤΕΕΠ: ΑΗ-64D.
3ο ΤΕΕΠ: 28-30 ΟΗ-58D.
4ο ΤΕΕΠ: 28-30 ΟΗ-58D.

Αυτό σημαίνει, πως τα ΑΗ-64 θα αξιοποιηθούν μόνο σε ρόλους Α-Τ, εξοπλισμένα με 16 Hellfire και το πυροβολο των 30 χιλιοστών. Ως εκ τούτου, θα παραγκωνιστούν οι λοιπές αποστολές γι'αυτα, δίνοντας την δυνατότητα στον ΕΣ να τα αξιποιοίησει στον μέγιστο βαθμό των δυνατοτήτων τους.

Τα ΕΕΠ είναι δυνάμεις Ελιγμού, κι ως εκ τούτου μπορούν να καλύψουν Τομείς Ευθύνης, ή να εμποδίσουν τυχόν υπερκερωτικούς ελιγμούς από εχθρικές δυνάμεις. Παρόλαυτα, κάτι τέτοιο δεν είναι θεμιτό, καθώς δεν αποδίδουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους.

ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Επίσης, οι συνδυαστικές επιχερήσεις (JOPS) ΟΗ-58 και ΑΗ-64, θα αυξήσουν τα διαθέσιμα ΑΗ-64 προς εκτέλεση αποστολής, διότι στις επιχειρήσεις το 1/3 των ΕΕΠ χρησιμοποιούνται για περιπολία στην Περιοχή Ευθύνης (ΠΕ) τους, μειώνοντας τον αριθμό των ΕΕΠ που θα εκτελέσουν την αποστολή στα 2/3.

Για παράδειγμά, αν σε έναν ΛΕΕΠ ανατεθεί μια ΠΕ, τα διατιθέμενα ΕΕΠ για εκτέλεση αποστολής είναι 6 κι όχι 8 όπως πιστεύουμε, διότι τα 2 ΕΕΠ είναι επιφορτισμένα με εναλλάξ επιτήρηση της ανατεθείσας ΠΕ. Αν συνυπολογίσουμε και τυχόν απώλειες και βλάβες, τότε τα άμεσα αξιοποιήσιμα ΕΕΠ μειώνονται στο μισό.

Δηλαδή σε έναν ΛΕΕΠ των 8 ΕΕΠ:

• 2 εκτελούν εναλλάξ περιπολία της ΠΕ 24 ώρες το 24ωρο.
• 2 είναι τα ΕΕΠ που βρίσκονται σε φάση συντήρησης επί του πεδίου και είναι προσωρινά εκτος μάχης.
• 4 ΕΕΠ είναι διαθέσιμα για εκτέλεση αποστολών.

Με την έλευση όμως των OH-58D, η αποστολές επιτήρησης ΠΕ θα εκτελούνται από αυτά, και το σύνολο των ΑΗ-64 μαζί με τα εναπομείναντα ΟΗ-58, θα περιμένουν τις κατάλληλες προυποθέσεις για να δράσουν.

ΑΥΞΗΣΗ ΙΣΧΥΟΣ ΠΥΡΟΣ ΤΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ

Με την έλευση των ΟΗ-58D KW, ο αριθμός των Υπό Διοίκηση ΕΕΠ στους Σχηματισμούς υπερδιπλασιάζεται, κάτι που δίνει την δυνατότητα στον τοπικό Διοικητή να λάβει πιο αποτελεσματικές αποφάσεις για τον Τρόπο Ενεργείας που θα ακολουθήσει. Επισης, ο μεγάλος αριθμός ΕΕΠ που πρόκειται να έχει, του δίνει την ευελιξία να δράσει σε χώρους, όπου πριν δεν μπορούσε λόγω γεωγραφικών περιορισμών. Θα μπορεί δηλαδή να "στήσει" ενέδρες σε δύσβατα μέρη, σε νησιά, στη θάλασσα, και σε περιοχές με μεγάλες γεωγραφικές εξάρσεις. Βέβαια και πριν είχε στην διάθεσή του ΕΕ/Π, αλλά ήταν τόσο λίγα που κυριολεκτικά του ήταν αδύνατο να τα χρησιμοποιήσει όποτε τα χρειαζόταν.

Εν ολίγοις, ο ΕΣ με τόσο μεγάλο αριθμό ΕΕΠ, αλλάζει εποχή και εισέρχεται στο Δόγμα του πυρός με ελιγμούς 3 διαστάσεων (ΠΥΡ- 3Δ ΕΛΙΓΜΟΣ). Δόγμα που αν υιοθετηθεί σωστά, αλλάζει όλα όσα ξέραμε για τις μέχρι σήμερα αναμενόμενες επιχειρήσεις σε ένα Ε-Τ μέτωπο. 

Τα ΕΕΠ δεν υποκύπτουν στους γεωγραφικούς περιορισμούς, και δίνουν την δυνατότητα σε αυτόν που τα έχει, του 3Δ Ελιγμού.

Η ΝΕΑ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΣ: ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Πέραν των όποιων ευκαιριών όμως, υπάρχουν και πολλοί κίνδυνοι, που αν δεν εντοπιστούν κι αντιμετωπισθούν, τότε εκμηδενίζεται το όποιο επιχειρησιακό πλεονέκτημα δημιουργηθεί. Μερικοί κίνδυνοι είναι οι εξής:

ΤΡΩΤΟΤΗΤΑ

Τα ΕΕ/Π είναι ευάλωτα σε ΑΑ απειλές, και ιδίως τα ελαφρά ΕΕ/Π όπως τα ΟΗ-58. Συνεπώς πρέπει να αντλούνται πολλές κι έγκυρες Πληροφορίες Μάχης για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Επιπλέον, πρέπει να συνδυάζονται και με τα χερσαία τμήματα ελιγμού, αλλιώς θα υπάρχουν μεγάλες απώλειες. Συνεπώς απαιτείται σύνεση και φειδώ στις αποστολές που θα τους ανατίθενται. Τα ΕΕ/Π δεν είναι "δια πάσαν νόσον....".

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ

Τα ΕΕ/Π αν και είναι δυνάμεις ελιγμού, εντούτοις όμως δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα χερσαία τμήματα εν συνόλω. Αυτό τονίζεται, διότι με την αντίληψη που επικρατεί περί "μικρού κι ευέλικτου" στρατού, υπάρχει το ενδεχόμενο να καταργηθούν Μονάδες Ελιγμού. Το να καταργηθούν επιστρατευόμενες Μονάδες μικρής επιχειρησιακής αξίας είναι σωστό, αλλά η κατάργηση Μονάδων που καλύπτουν νευραλγικούς τομείς, (όπως π.χ. ΕΑΝ)  είναι έγκλημα.

ΑΡΤΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑ

Τα ΕΕΠ δεν είναι ΤΟΜΠ ή οχήματα Γενικής Χρήσης. Χρειάζεται άρτια οργάνωση σε θέματα ΔΜ, με σύγχρονα συνοδευτικά οχήματα και επαρκές προσωπικό, που θα μπορούν να τα υποστηρίζουν απρόσκοπτα.

 Χρειάζεται άρτια οργάνωση σε θέματα ΔΜ, με σύγχρονα οχήματα και επαρκές προσωπικό, που θα μπορούν να υποστηρίζουν απρόσκοπτα τα ΕΕ/Π.

ΕΠΙΤΕΛΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Πέραν τούτου, τα ΕΕ/Π όταν τίθενται Υ/Δ σε κάποιον Σχηματισμό, δεν μπορούν να επιχειρήσουν από τις εν ειρήνη βάσεις τους. Χρειάζεται να μετασταθμεύσουν επί του Θεάτρου Επιχειρήσεων (ΘΕ) προκεχωρημένα Κινητα Σημεία Εφοδιασμού (ΚΣΕΦ), τα οποία θα τα ανεφοδιάζουν με καύσιμα και πυρομαχικά.
Τα ΚΣΕΦ πρέπει να βρίσκονται εκτός των δυνατοτήτων βολής του εχθρικού ΠΒ Μάχης, οχυρωμένα πίσω από γεωγραφικές εξάρσεις. Δηλαδή πίσω από το ΠΟΤ κατά 25 χλμ περίπου, και σε νεκρούς τομεις, όπου οι τροχιές των πυρών του Πυραυλικού ΠΒ δεν θα μπορεί να φτάνει.

Τα ΚΣΕΦ πρέπει να βρίσκονται εκτός των δυνατοτήτων βολής του Α/Κ ΠΒ Μάχης, κι οχυρωμένα πίσω από γεωγραφικές εξάρσεις για την αντιμετώπιση των ΠΕΠ.