Τα πάντα για τους Ελεύθερους Σκοπευτές, η φιλοσοφία άλλων στρατών, και η Ελληνική πραγματικότητα.

Ελεύθερος Σκοπευτής.

Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στους Ελεύθερους Σκοπευτές, μια ειδικότητα που είναι δημοφιλής στη χώρα μας κυρίως λόγω της ψυχαγωγίας (ταινιών, παιχνιδιών), αλλά και λόγω της ειδικής αποστολής που καλούνται να φέρουν εις πέρας. Σκοπός του άρθρου είναι να αποσαφηνίσει όσο είναι δυνατόν τους όρους του Ελεύθερου Σκοπευτή, τις αποστολές που μπορεί να εκτελέσει, καθώς και να εξάγει ένα συμπέρασμα για το που βρίσκεται ο ΕΣ στον συγκεκριμένο τομέα.

ΟΡΙΣΜΟΣ

Ελεύθερος Σκοπευτής (γεκικός ορισμός):  Είναι στρατιωτικό προσωπικό ή τμήμα, το οποίο είναι εφοδιασμένο με κατάλληλα όπλα, σκοπευτικά βοηθήματα, συσκευές παρατήρησης και μέτρησης καιρικών συνθηκών, και το οποίο εφαρμόζοντας τεχνικές απόκρυψης και παραλλαγής, μπορεί να υποστηρίζει τα μαχόμενα τμήματα από μεγάλες αποστάσεις. Η παρεχόμενη υποστήριξη μπορεί να είναι ακριβείς βολές σημείου, αναγνώριση, άρνηση πρόσβασης τοποθεσίας, παρατήρηση βολών βαρέων όπλων καθώς και οργανωτική και ηθική σύγχυση του εχθρού.

Ο παραπάνω ορισμός είναι γενικός, και αναφέρεται πιο πολύ για να περιγράψει τον ελεύθερο σκοπευτή σαν οντότητα. Στο σύγχρονο πεδίο της μάχης όμως, υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες "ελεύθερων σκοπευτών", με τελείως διαφορετική διοικητική υπαγωγή, οργάνωση και εξοπλισμό, και συνεπώς πολύ διαφορετικές αποστολές. Οι κατηγορίες αυτές αναλύονται παρακάτω.

Σκοπευτής Ακριβείας

Είναι ο "Ελεύθερος Σκοπευτής" της Ομάδας Πεζικού, ο οποίος συνήθως είναι εφοδιασμένος με το ίδιο όπλο με τα άλλα μέλη της ομάδας, αλλά έχει πιο εξελιγμένο σκοπευτικό βοήθημα για να μπορεί να εκτελεί βολές σε μεγαλύτερες αποστάσεις από το δραστικό βεληνεκές του ατομικού οπλισμού της Ομάδας. Το ότι ανήκει σε Ομάδα Πεζικού σημαίνει επίσης πως δρα και μάχεται με κλασικές μεθόδους όπως αυτή.  

Δύναμη: 1 άτομο.

Οπλισμός: Συνήθως το ίδιο όπλο που εφοδιάζεται και η υπόλοιπη ομάδα.

Διοικητική Υπαγωγή: Ένας ανά Ομάδα ΠΖ (ή ένας ανά Διμοιρία σε όρισμένους στρατούς). 

Επιχειρησιακή Υπαγωγή: Στη διάθεση του Ομαδάρχη.

Σκοπευτικά Βοηθήματα: Ναι.

Συσκευές Παρατήρησης: Όχι.

Συσκευές μέτρησης καιρικών συνθηκών: Όχι.

Εφαρμογή τεχνικών απόκρυψης και παραλλαγής: Όπως και η υπόλοιπη ομάδα.

Αποστάσεις αναγνώρισης κι εμπλοκής στόχων: 600-800 μέτρα.

Ανεξάρτητη Δράση: Όχι, δρα στα πλαίσια της ομάδας.

Εκπαίδευση: Συνήθως είναι ο καλύτερος σκοπευτής Τ/Φ της ομάδας, και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει δεχθεί και μια βασική εκπαίδευση από εσωτερικό Σχολείο του Σχηματισμού.

Τοποθέτηση: Πίσω από το ΠΟΤ, μαζί με την ομάδα του.

Επικοινωνίες: Δια ζώσης (φωνή), με τον ομαδάρχη του.

Ακροβολιστής

Είναι τμήμα συνήθως των 2 ατόμων και επί της ουσίας είναι το τμήμα "Ελεύθερου Σκοπευτή" του Λόχου. Αποτελείται από έναν Σκοπευτή που φέρει ειδικό όπλο ΕΣ με εξελιγμένα σκοπευτικά βοηθήματα, κι έναν Παρατηρητή, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την μέτρηση αποστάσεων, την εκτίμηση των βολών, και γενικά την σωστή ενημέρωση και ασφάλεια του Σκοπευτή. Ο τελευταίος είναι εφοδιασμένος με αυτόματο τυφέκιο μάχης κι όλες τις απαραίτητες συσκευές για την εκτέλεση της αποστολής του. Τα τμήματα Ακροβολιστή διοικητικά ανήκουν στον Λόχο ή στο Τάγμα, επιχειρησιακά όμως ανήκουν στις μαχόμενες Διμοιρίες, για την ακρίβεια τίθενται υπό διοίκηση (ΥΔ) στις τελευταίες.

ΤΑΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

ΠΡΟΕΛΑΣΗ

Στην προέλαση, τα τμήματα Ακροβολιστή τοποθετούνται σαν κλιμάκια αναγνώρισης Λόχου (ανιχνευτές), μπροστά από την προπομπό δύναμη της εμπροσθοφυλακής. Τοποθετούνται δηλαδή όσο πιο μπροστά γίνεται λόγω του μικρού τους ίχνους. Σε περίπτωση που ο Σχηματισμός είναι Μηχανοκίνητος και συνεπώς κινείται γρήγορα, τότε τα τμήματα Ακροβολιστού κινούνται επιβιβασμένα επί ΤΘ οχήματος αναγνωρισης, κι εκτελώντας εναλλάξ ελιγμό προωθούνται στις προωθημένες θέσεις τους (Παρατηρητήρια Ακροβολιστή) για παροχή συνεχούς αναγνώρισης.

Ο Λόχος όταν είναι εμπροσθοφυλακή Σχηματισμού κατά την Προέλαση.

ΕΠΙΘΕΣΗ

Στην επίθεση τα τμήματα Ακροβολιστή τοποθετούνται πέραν, αλλά πλησίον της Γραμμής Εξορμήσεως (ΓΕΞ) και προωθούνται εκεί αρκετές ώρες πριν την έναρξη των επιχειρήσεων. Σκοπό έχουν την έγκαιρη κι έγκυρη αναγνώριση της εχθρικής αμυντικής τοποθεσίας, κι αν τους δοθεί η ευκαιρία, να εκτελέσουν βολές έναντι Αξιωματικών και κύριου υλικού της αντίπαλης άμυνας.

Ο Λόχος σε επίθεση, και οι θέσεις των Ακροβολιστών.

ΑΜΥΝΑ

Στην άμυνα περιοχής (ή στατική άμυνα), τα τμήματα ακροβολιστή δύναται να τοποθετηθούν στις Προφυλακές Μάχης σαν Στοιχεία Τοπικής Ασφαλείας Λόχου, δηλαδή λίγο μπροστά από το ΠΟΤ. Οι αποστολές των Ακροβολιστών στην άμυνα είναι η παροχή αναγνώρισης για τον Δκτη Λόχου και Διμοιρίτη, η παρατήρηση του πεδίου της μάχης, η συλλογή λεπτομερών πληροφοριών για την εχθρική δραστηριότητα, η παρατήρηση βολών όπλων καμπύλης τροχιάς, και η εκτέλεση ευκαιριακών βολών έναντι υψηλόβαθμων Αξ/κων για κάμψη του ηθικού του επιτηθέμενου και για τη δημιουργία σύγχυσης.

Στην κινητή άμυνα δρουν όπως και στην άμυνα περιοχής, με την διαφορά πως εδώ τα τμήματα Ακροβολιστή έχουν σαν αντικειμενικό σκοπό την άρνηση διελεύσεως του εχθρού, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να διέλθει από σημεία που στο τέλος τέλος τους υπάρχουν προκαθορισμένοι χώροι καταστροφής.

Δύναμη: 2 άτομα, ένας Σκοπευτής κι ένας Παρατηρητής

Οπλισμός: Ο σκοπευτής φέρει ειδικό όπλο Ελεύθερου Σκοπευτή, κι ο Παρατηρητής αυτόματο τυφέκιο.

Διοικητική Υπαγωγή: Μία Διμοιρία των 6-12 τμημάτων στο Τάγμα, ή μια ομάδα των 2-4 τμημάτων στον Λόχο. 

Επιχειρησιακή Υπαγωγή: Στη διάθεση του Διμοιρίτη, ή του Δκτη Λόχου.

Σκοπευτικά Βοηθήματα: Ναι.

Συσκευές Παρατήρησης: Ναι.

Συσκευές μέτρησης καιρικών συνθηκών: Ναι.

Εφαρμογή τεχνικών απόκρυψης και παραλλαγής: Εφαρμόζει ειδικές τεχνικές με ειδικό εξοπλισμό (στολή ελεύθερου σκοπευτή, σιγαστήρες όπλου κτλπ).

Αποστάσεις αναγνώρισης κι εμπλοκής στόχων: Άνω των 800 μέτρων.

Ανεξάρτητη Δράση: Δρα ανεξάρτητα, αλλά με βάση την αποστολή που του έχει ανατεθεί από τον Λόχο/ Διμοιρία.

Εκπαίδευση: Είναι ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό που έχει δεχθεί, βασική εκπαίδευση από εσωτερικό Σχολείο του Σχηματισμού και σε ορισμένες περιπτώσεις από Σχολείο Ελεύθερου Σκοπευτή της Σχολής του Όπλου.

Τοποθέτηση: Προωθημένη, μπροστά από τα ενεργούντα τμήματα (ομάδες μάχης, άρματα).

Επικοινωνίες: Φέρει ασύρματο χειρός για επικοινωνία με τον Διμοιρίτη και τον Δκτη Λόχου, και σε ορισμένες περιπτώσεις φορητό ασύρματο πλάτης για άμεση επικοινωνία με το Τάγμα.

Ελεύθερος Σκοπευτής Ειδικών Αποστολών

Είναι τμήμα των 2 ατόμων τουλάχιστον, και ανήκει οργανικά σε Μονάδα Καταδρομών. Συγκροτούνται σε Λόχους Ελεύθερων Σκοπευτών, και ανήκουν επιχειρησιακά στον Σχηματισμό (Ταξιαρχία). Ένα τμήμα αποτελείται από έναν τουλάχιστον Σκοπευτή, Παρατηρητές και δυνάμεις ασφαλείας. Αυτός ο τομέας είναι συγκεχυμένος διότι ο κάθε στρατός έχει διαφορετική αντίληψη για το συγκεκριμένο τμήμα. Επίσης η σύνθεση του τμήματος δύναται να αλλάξει ανάλογα με την ανατεθείσα αποστολή.

Τακτικά τοποθετούνται σε σημεία πιο προωθημένα από αυτά του ακροβολιστή, ακόμα και σε εχθρική περιοχή. Επιπλέον διαθέτουν πιο εξελιγμένο εξοπλισμό, που τους επιτρέπει να αναγνωρίζουν και να εμπλέκουν στόχους σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις. Επίσης, διαθέτουν την απαιτούμενη εκπαίδευση για να κατευθύνουν όλων των ειδών πυρά Υποστηρίξεως, όπως Πυροβολικό, Πυραυλικό Πυροβολικό, αεροσκάφη CAS, Επιθετικά ελικόπτερα και οπλισμένα UAV. Τέλος, οι δυνάμεις ασφαλείας του είναι δυνατόν να διαθέτουν και ομαδικά όπλα (οπλοπολυβόλα, βομβιδοβόλα), κάτι που σημαίνει πως ένα τέτοιο τμήμα μπορεί να έρθει σε παρατεταμένη επαφή με τον εχθρό σε περίπτωση που χρειαστεί.

Δύναμη: Τουλάχιστον 2 άτομα, με άνω του ενός Σκοπευτές, Παρατηρητές και δυνάμεις ασφαλείας.

Οπλισμός: Ο/οι σκοπευτές φέρουν ειδικό όπλο Ελεύθερου Σκοπευτή κατά υλικού (κυρίως), και οι υπόλοιποι αυτόματο τυφέκιο.

Διοικητική Υπαγωγή: Συνήθως συγκροτούνται σε Λόχο (ή Διμοιρία) κι ανήκουν σε Μονάδα Καταδρομών. 

Επιχειρησιακή Υπαγωγή: Στη διάθεση της Ταξιαρχίας, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις δύναται να τους θέσει ΥΔ ενός Τάγματος.

Σκοπευτικά Βοηθήματα: Ναι.

Συσκευές Παρατήρησης: Ναι.

Συσκευές μέτρησης καιρικών συνθηκών: Ναι.

Εφαρμογή τεχνικών απόκρυψης και παραλλαγής: Εϊναι τμήμα με κορυφαίες επιδόσεις και μεθόδους σε αυτόν τον τομέα.

Αποστάσεις αναγνώρισης κι εμπλοκής στόχων: Μέχρι και 2 χιλιόμετρα για εμπλοκή, 3 χιλιόμετρα για εντοπισμό κι αναγώριση.

Ανεξάρτητη Δράση: Δρα ανεξάρτητα, αλλά με βάση την αποστολή που του έχει ανατεθεί από τον Σχηματισμό.

Εκπαίδευση: Είναι ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό που έχει δεχθεί την αρτιότερη εθνική και διεθνή εκπαίδευση που μπορεί ένας Στρατός να διαθέσει.

Τοποθέτηση: Προωθημένη, αρκετά μπροστά από τα ενεργούντα τμήματα (ομάδες μάχης, άρματα). Σε ορισμένες περιπτώσεις και σε εχθρική περιοχή.

Επικοινωνίες: Φέρει εξελιγμένο φορητό ασύρματο πλάτης και συσκευές δορυφορικών επικοινωνιών, για επικοινωνία με τα μέσα υποστήριξης αλλά και με τον Σταθμό Διοικήσεως του Σχηματισμού.

Τμήμα ΕΣΕΑ του Καναδικού Στρατού.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ

Εν τάχει θα περιγράψουμε την οργάνωση των τμημάτων ελεύθερων σκοπευτών των στρατών των  Η.Π.Α. και της Ρωσίας, διότι αποτελούν και τους "οδηγούς" για τις υπόλοιπες χώρες. Φυσικά η κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, αλλά σε γενικές γραμμές αυτοι δύο στρατοί αποτελούν και τις δύο επικρατούσες φιλοσοφίες.

Η.Π.Α.

Σκοπευτής Ακριβείας: Ένας σε κάθε ομάδα Πεζικού. Φέρει αυτόματο τυφέκιο μεγαλύτερου διαμετρήματος (συνήθως) από την υπόλοιπη ομάδα, και είναι εφοδιασμένος με σύγχρονα σκοπευτικά βοηθήματα ημέρας και νύχτας, με αποστασιόμετρο, καθώς και με σύγχρονο ασύρματο χειρός για απρόσκοπτη επικοινωνία με τον Ομαδάρχη

Στα Τάγματα που χρησιμοποιούν TOMΠ Stryker, υπάρχει επιπλέον κι από ένας Σκοπευτής Ακριβείας σε κάθε Διμοιρία, ενταγμένος στην Ομάδα Διοικήσεως.

Ακροβολιστής: Είναι οργανωμένοι σε Ομάδα Ακροβολιστών των 2 τμημάτων (στοιχείων), κι ανήκουν στο Τάγμα. Επίσης από ένα Στοιχείο Ακροβολιστή διαθέτει κι ο κάθε Λόχος.

Τα Στοιχεία ακροβολιστή αποτελούνται από 3 άτομα, τον Σκοπευτή, τον Παρατηρητή και τον φύλακα (Flanker) και είναι εφοδιασμένοι αντίστοιχα με τυφέκιο Ε.Σ. κατά προσωπικού ή κατά υλικού, και με αυτόματα τυφέκια εφόδου με ενσωματωμένο εκτοξευτή βομβίδων. 

Ελεύθερος Σκοπευτής Ειδικών Αποστολών: Είναι τμήματα Καταδρομών (Ranger), και διατίθονται στα Τάγματα από την Ταξιαρχία, αναλόγως των αποστολών. Διαθέτουν ο,τι πιο σύγχρονο υπάρχει και η σύνθεση των τμημάτων πικοίλει από 2 μέχρι και 12 άτομα, ανάλογα με το βάθος της αποστολής μέσα στην εχθρική ενδοχώρα.

ΡΩΣΙΑ

Σκοπευτής Ακριβείας: Στις Μονάδες που είναι εφοδιασμένες με BMP-2/3, δεν διατίθεται Σ.Α. στις Ομάδες. Αντιθέτως, στις Μονάδες με BTR, υπάρχει από ένας Σ.Α. σε κάθε ομάδα, εφοδιασμένος με ημιαυτόματο τυφέκιο Ελεύεθρου Σκοπευτή SV Dragunov 7,62x54 mm.

Επιπλέον και στις 2 περιπτώσεις Μονάδων, υπάρχει Σκοπευτής Ακριβείας στην Ομάδα Διοικήσεως κάθε Διμοιρίας. Διαθέτει τον ίδιο οπλισμό, αλλά προφανώς έχει διαφορετικές αποστολές. Η επικοινωνία με τον προϊστάμενό τους γίνεται δια ζώσης, και σε ορισμένες περιπτώσεις εφοδιάζονται με ασύρματο χειρός.

Ακροβολιστής: Τα τελευταία χρόνια ο  Ρωσικός Στρατός έχει δημιουργήσει από εναν Λόχο Ακροβολιστών σε κάθε Σχηματισμό (επιπέδου Ταξιαρχίας). Ο συγκεκριμένος Λόχος αποτελείται από 3 Διμοιρίες των 6-12 τμημάτων η κάθε μίας, οι οποίες διατίθενται στα Τάγματα, ή σε ρόλους Τοπικής Ασφαλείας Σχηματισμού.

Ελεύθερος Σκοπευτής Ειδικών Αποστολών: Είναι πολυάριθμα τμήματα Ειδικών Δυνάμεων (Spetsnaz), και οργανώνονται και δρουν αναλόγως της αποστολής του κάθε Σχηματισμού.

ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΣΚΟΠΕΥΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ

Κατά βάση ακολουθείται το Αμερικάνικο πρότυπο, αλλά με σημαντικές παραλλαγές.

Σκοπευτής Ακριβείας: Υπάρχει από ένας Σκοπευτής Ακριβείας σε κάθε Ομάδα Πεζικού. Φέρει αυτόματο τυφέκιο G3A3 Ειδικής Ακριβείας (ΕΑ). Σαν σκοπευτικό βοήθημα φέρει διόπτρα Steiner και η επικοινωνία του με τον Ομαδάρχη γίνεται διά ζώσης. Ο ΕΣ τους ονομάζει λανθασμένα ως "Ελεύθερους Σκοπευτές"

Ακροβολιστής: Ο ΕΣ μέχρι πρότινος δεν διέθετε καθόλου τμήματα Ακροβολιστή. Τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν όμως μετά από προσπάθειες της ΔΠΖ, Διμοιρίες Ακροβολιστών, και εντάσσονται από μία, στους ΛΥΤ των Ταγμάτων. Η κάθε Διμοιρία διαθέτει τουλάχιστον 6 στοιχεία Ακροβολιστή. Σαν οπλισμός προβλέπεται συνδυασμός G3A3 ΕΑ/Steiner και Barret, αλλά η έλλειψη των τελευταίων αφήνει τις συγκεκριμένες Διμοιρίες μόνο με τα G3A3 ΕΑ/Steiner. Επίσης έχει γίνει προσπάθεια εφοδιασμού των παραπάνω Διμοιριών με κατάλληλα υλικά απόκρυψης και παραλλαγής όπως στολές Ακροβολιστού, αποστασιόμετρα χειρός, ασύρματοι κτλπ.

Τέλος, τα παραπάνω τμήματα ξεκίνησαν να εκπαιδεύονται στο ΣΒΕΕΣΕΑ, που είναι το βασικό σχολείο των Ελεύθερων Σκοπευτών Ειδικών Αποστολών.

Διεξαγωγή εκπαιδευτικών βολών από Τμήμα Ακροβολιστή (πιθανόν) της Δριας Ελ.Σκοπευτών.

Ελεύθερος Σκοπευτής Ειδικών Αποστολών: Είναι τμήματα Ειδικών Δυνάμεων (Κ/Δ, ΜΑΚ, ΜΥΚ, ΕΤΑ, ΜΕΕΔ), και διατίθενται, οργανώνονται και δρουν αναλόγως της αποστολής του κάθε Σχηματισμού. Διαθέτουν εξελιγμένο εξοπλισμό, κάτι όμως που σαφώς έχει περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Σε επόμενο άρθρο θα συγκριθούν οι δυνατότητες του ΕΣ και του Τουρκικού Στρατού στον τομέα του "Ελεύθερου Σκοπευτή", λεπτομερώς και πιο εμπεριστατωμένα. Σαν σχόλιο για τα του οίκου μας, παρατηρούμε πως έγιναν σοβαρές προσπάθειες από την ΔΠΖ τα τελευταία χρόνια, κυρίως στο οργανωτικό κομμάτι. Στο θέμα του εξοπλισμού των τμημάτων όμως, αν και έγινε ο,τι ήταν δυνατό από ιδίους πόρους, απαιτείται διάθεση κονδυλίων για προμήθεια των παρακάτω:

Σκοπευτές Ακριβείας:

• Διάθεση ασυρμάτου.
• Στολή Ελεύθερου Σκοπευτή σε όλους.
• Πιο σύγχρονη διόπτρα.
• Οτιδήποτε άλλο κριθεί απαραίτητο.

Ακροβολιστές:

• Τυφέκια ΕΣ κατά προσωπικού.
• Τυφέκια ΕΣ κατά υλικού.
• Οτιδήποτε άλλο κριθεί απαραίτητο.

ΕΣΕΑ:

Εκπλήρωση των όποιων αιτήσεων-επιθυμιών του προσωπικού που στελεχώνει τα παραπάνω τμήματα.

Επιπλέον, πρέπει να αλλάξουν και οι ονομασίες των τμημάτων σε Σκοπευτής Ακριβείας-Ακροβολιστής, διότι η ονομασία και των δύο ως "Ελεύθεροι Σκοπευτές", δημιουργεί σύγχυση. Γενικά αν και έγιναν κάποια βήματα προς την σωστή κατεύθυνση, πρέπει να γίνουν πολλά. Ο ΕΣ (και η ΕΦ), οφείλουν επιτέλους να αναλάβουν περισσότερη δράση στον συγκεκριμένο τομέα....

Πρέπει να πάψουμε να βλέπουμε τους Ελεύθερους Σκοπευτές σαν Τυφεκιοφόρους με μεγαλύτερες αποστάσεις εμπλοκής, και να τους δούμε σαν Ομαδικά Όπλα. Διότι αν χρησιμοποιηθούν σωστά, έχουν παρόμοια επίδραση στο πεδίο της μάχης (αλλά με διαφορετικό τρόπο), όπως οι όλμοι και τα Αντιαρματικά.

Πρέπει να πάψουμε να βλέπουμε τους Ελεύθερους Σκοπευτές σαν Τυφεκιοφόρους με μεγαλύτερες αποστάσεις εμπλοκής, και να τους δούμε σαν Ομαδικά Όπλα.